متن استعفای سال ۶۷ موسوی و پاسخ امام خمینی (ره)
مطالبی که امام (ره) در عند الملاقات به آقای موسوی گوشزد کرده چه بوده است؟
به گزارش رجانیوز، استعفای ۱۴ شهریور سال ۶۷ نخست‌وزیر دهه ۶۰ آن‌قدر بر امام راحل که بارها از وی حمایت کرده بودند، آن‌قدر گران آمد که رابطه امام با وی در سال آخر کاملاً سرد و متفاوت با گذشته بود.
بازخوانی متن استعفای مهندس موسوی و پاسخ امام(ره) به این استعفا اما می‌تواند روشنگر تعامل بی رودربایستی امام راحل با فردی باشد که همواره برای توجیه دوره و عملکرد خود از بنیان‌گذار فقید انقلاب اسلامی هزینه می‌کند.
نکته جالب این است که آنچنانکه امام در نامه خود تأکید می‌کنند موسوی در نوشتن این استعفانامه با رهبر انقلاب و رئیس‌جمهور وقت هیچگونه هماهنگی نکرده و این دو، خبر استعفا را صبح روز سه‌شنبه ۱۵ شهریور ۶۷ در روزنامه جمهوری اسلامی مشاهده می‌کنند.
در استعفای میرحسین موسوی آمده است:
برادر گرامی حجت‌الاسلام سید علی خامنه‌ای ریاست محترم جمهوری
با سلام و درود فراوان به اطلاع می‌رساند:
۱-برادر گرامی و متعهد مسعود روغنی زنجانی در روز ۱۳/۶/۶۷ از مسئولیت وزارت برنامه و بودجه استعفا دادند و این استعفا در شرایطی است که تصمیم گیری برای انتخاب وزرای نیرو، جهاد سازندگی و بازرگانی هنوز مبهم است.
با توجه به جهت‌گیری روشن مجلس در امور مختلف و اطلاعاتی که از داخل مجلس محترم در دست است، احتمالاً بین ۵ تا ۸ وزیر از افراد معرفی شده رأی لازم را برای ادامه مسئولیت به دست نخواهند آورد و معنای این شرایط آن است که دولت در وضعیت کنونی کشور در تعدادی از وزارتخانه‌های حساس برای مدت نامعلومی وزیر نداشته باشد.
۲-با توجه به جمیع جهات ذکر شده و نیز مشکلات انتخاب وزرا، با عنایت به عدم تفاهم فی مابین که در انتخاب هر فردی بروز می‌نماید (که حتی در مواردی انتخاب یک وزیر به بیش از یک‌سال انجامیده است) و از آنجا که اینجانب اصالت در اختلافاتی که بین ۳ مرجع ریاست جمهوری، نخست‌وزیر و مجلس پیش می‌آید، براساس روح قانون اساسی و نیز صلاح کشور متمایل به مجلس منبعث از آرای ملت می‌دانم و معتقدم که در چنین مواقعی مصالح مملکت ایجاب می‌نماید رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیر بدان تمکین نمایند، بدینوسیله براساس اصل ۱۳۵ قانون اساسی استعفای خود را تقدیم می‌نمایم.
۳-
توضیحات اجمالی در این خصوص به پیوست تقدیم می‌گردد.
امید است این استعفا شرایط لازم را برای دولتی که نخست‌وزیر آن بتواند با استفاده از رهنمودهای مقام معظم ولایت فقیه و نیز با استفاده از تمام اختیارات آمده در اصل ۱۲۴ قانون اساسی (از جمله بخش‌های تردیدناپذیر آن نظارت بر کار وزیران، هماهنگ ساختن تصمیمات دولت در همه‌ی زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاست داخلی و خارجی و نیز تعیین برنامه و خط مشی دولت است) با اقتدار عمل نماید- فراهم سازد.
۴-با توجه به اصل ۱۳۵ قانون اساسی تا تعیین دولت جدید اینجانب به وظایف قانونی خود به صورت کامل ادامه خواهم داد و اعضای دولت خدمتگزار با نشاط و قدرت وظایف خود را با توانمندی لازم انجام خواهند داد.
۵-طبیعی است تا انتخاب دولت جدید، برادر دکتر ولایتی به‌عنوان وزیر امور خارجه کشورمان با پشتیبانی نظام، بیانگر نظرات رسمی جمهوری اسلامی در مذاکرات صلح ژنو باشند و بتوانند با رهنمودهایی که به طور مستمر از رؤسای محترم ۳ قوه کسب می‌نمایند، به وظایف خود ادامه دهند.
ضمناً فرصت را مغتنم شمرده اعلام می‌دارد:
الف- اگر دولت خدمتگزار در طول سالیان دشوار و سراسر جنگ و جهاد گذشته توانسته باشد با توفیقات الهی خدماتی مورد رضایت مردم مؤمن و آزاده کشورمان انجام دهد، به یقین جز در سایه حمایت‌های همه جانبه رهبر کریم و عظیم‌الشأن انقلاب و مردم ایثارگر و شهیدپرورمان نبوده است.
معجزه دفاع مقدس به ایستادگی و مقاومت ۸ سال گذشته از آن امام و امت بزرگوار است و اگر دولت توانسته باشد، در این سالیان تنها لیاقت عنوان خدمتگزار محرومان را برای خود حفظ کند، بزرگترین افتخاز را کسب کرده است و با این وصف، اینجانب خود را در مقابل امام امت و امت بزرگوار امام خجل می‌یابم.
ب- بنده به‌عنوان یک خدمتگزار کوچک در هر شرایطی و در حد توان زیر فرمان نخست‌وزیر محترم جدید و دولت او خواهم بود وانشاءالله از خدمات ناچیزی که ممکن است از دست اینجانب برآید، غفلت نخواهم کرد.
قدرت‌های مستکبرجهانی و ایادی آنها باید بدانند که در کشور اسلامی- انقلابی ما اختلاف سلیقه و نظر در سیاست‌های داخلی و خارجی نمی‌تواند سبب فراموشی ضرورت وحدت صفوف در مقابل توطئه‌های آنان به‌ویژه توطئه شیطان بزرگ امریکا باشد و ملت رشید به یقین می‌دانند که در یک جامعه آزاد و سربلند که آثار دیکتاتوری و وابستگی از آن رخت بربسته، آمد و رفت دولت‌ها یک امر طبیعی و انشاءالله توأم با خیر و برکات برای مردم است. / میرحسین موسوی ۱۶/۶/۶۷
اما امام راحل در واکنش به این استعفا، مرقومه عتاب‌آمیزی صادر فرمودند که در نهایت منجر به پس گرفتن استعفا از سوی موسوی شد.
در این مرقومه که صبح روز انتشار خبر استعفای موسوی در رسانه‌ها صادر شد، آمده است:
«جناب آقای موسوی نخست‌وزیر محترم
نامه‌ی استعفای شما باعث تعجب شد.
حق این بود که اگر تصمیم بدین کار داشتید، لااقل من و یا مسئولین رده بالای نظام را در جریان می‌گذاشتید. در زمانی که مردم حزب‌الله برای یاری اسلام، فرزندان خود را به قربانگاه می‌برند چه وقت گله و استعفا است. شما در سنگر نخست‌وزیری در چارچوب اسلام و قانون اساسی به خدمت خود ادامه دهید، در صورتی که نسبت به بعضی از وزرا به توافق نمی‌رسید چون گذشته عمل شود. این حق قانونی مجلس است که به هر وزیری که مایل بود، رأی دهد. تعزیرات از این پس در اختیار مجمع تشخیص مصلحت است که اگر صلاح بداند به هز میزان که مایل باشد، در اختیار دولت قرار خواهد داد. همه باید به خدا پناه ببریم و در مواقع عصبانیت دست به کارهایی نزنیم که دشمنان اسلام از آن سوء استفاده کنند. مردم ما از این گونه مسائل در طول انقلاب زیاد دیده‌اند. این حرکات هیچ تأثیری در خطوط اصیل و اساسی انقلاب اسلامی ایران نخواهد داشت. از آنجا که من به شما علاقمندم، انشاءالله عندالملاقات مسائلی است که گوشزد می‌نمایم. / سید روح‌الله الموسوی الخمینی ۱۵/۶/۶۷»
زمان استعفای مهندس موسوی مصادف بود با پایان حمله مرصاد و آغاز گفتگوهای آتش بس بین ایران و عراق. امام خمینی (ره) در حکمی دکتر علی اکبر ولایتی (وزیر امور خارجه وقت) را به عنوان نماینده جمهوری اسلامی در مذاکرات آتش بس بین ایران و عراق تعیین کردند و دکتر ولایتی به سرعت عازم نیویورک شد. استعفای میرحسین موسوی همزمان با صبح اولین روز این مذاکرات بود. تاثیرات این استعفا در مذاکرات، بعدها توسط دکتر ولایتی بسیار ناگوار و خورد کننده عنوان شد. اگرچه عده ای نیز استعفای میرحسین موسوی را ناشی از ناراحتی وی از تعیین ولایتی توسط امام به عنوان نماینده جمهوری اسلامی یاد می کنند.
تحلیل راه رجا: تاریخ معاصر ایران شاهد این گونه حرکت ها در مقاطع حساس و مهم بوده است. مرحوم آیت الله کاشانی که از نفوذ عناصر سازمان سیا و جاسوس در متن تصمیم گیری های دکتر مصدق به وقوع یک کودتای نظامی علیه دولت مصدق پی برده بود، طی نامه ای به تاریخ ۲۷ مرداد ۱۳۳۲ یعنی یک روز قبل از کودتای ۲۸ مرداد به مصدق نوشت: “اگر نقشه شما نیست که مانند سی ام تیر عقب نشینی کنید و به ظاهر قهرمان زمان بمانید و اگر حدس و نظر من صحیح نیست که امریکا ما را در گرفتن نفت از انگلیسی ها کمک کرد و حالا بدست جنابعالی به صورت ملی و دنیا پسندی می خواهد این ثروت ما را به چنگ آورد… این نامه من سندی در تاریخ ملت ایران خواهد بود که من شما را با وجود همه بدی های خصوصی تان نسبت به خودم از وقوع حتمی یک کودتا به وسیله زاهدی که مطابق با نقشه خود شماست آگاه کردم که فردا جای هیچگونه عذر موجهی نباشد… خدا به همه ما رحم بفرماید”. / ایام بکام باد سید ابولقاسم کاشانی
و جالب است مصدق السلطنه در جوابی یک خطی به نامه و دغدغه های آیت الله کاشانی این چنین پاسخ داد:
“اینجانب مستهظر به پشتیبانی ملت ایران هستم! والسلام”. / دکتر محمد مصدق
منبع: کتاب بازشناسی چهره حقیقی مصدق السلطنه
نوشته: شهید دکتر حسن آیت
انتشارات حوزه علمیه قم
استعفای موسوی در شرایط حادی که باید از خون آن همه شهید سالیان دفاع مقدس حراست کرده و نتیجه گرفته شود، چه معنایی جز قهرمان ماندن! می تواند داشته باشد؟ آن هم از طریق درج استعفا نامه در نشریات، آن هم بدون مشورت با امام خمینی (ره) و رئیس جمهور وقت بی احترامی به ایشان بوده است.
اصولا تفاوت میان رهبری دینی علما و مراجع با رهبری روشنفکران در این است که در شرایط بحران رهبران دینی نیروی فدایی دین و سپر بلای مردم می شوند و روشنفکران به دنبال قهرمان ماندن و صفحه را خالی کردن هستند.
اما سوال جدی و مهم این است، همانطور که در متن نامه حضرت امام نوشته شده است: از آنجا که من به شما علاقه مندم انشا الله عند الملاقات مسائلی است که گوشزد می نمایم، آن مطالب که امام در عند الملاقات به آقای موسوی گوشزد کرده چه بوده است؟
آقای موسوی صادقانه مطالب امام (ره) را بیان کنند. دانش حق مردم است البته خواص در همان زمان از مطالب جلسه عند الملاقات مطلع شدند، اما متاسفانه رسانه ای نشد. اگر آقایان پیرو موسوی مایل به توضیح نیستند ضرورت اقتضاء می کند این قطعه از تاریخ از پس ابرهای پوشاننده کنار زده شود و موضع صریح حضرت امام (ره) در برابر حرکت نابجای موسوی در آن شرایط خاص، به اطلاع مردم به ویژه علاقه مندان آقای موسوی برسد.