IRNON.com
مروري بر تاريخچه 9 دوره انتخابات رياست جمهوري در ايران (6)
انتخابات ششم و شكل گيري جريان كارگزاران و جمعيت دفاع از ارزش ها
 

انتخابات دوره ششم رياست جمهوري نسبت به دوره پنجم متفاوت بود زيرا رقابت تبليغاتي بين كانديداها نسبتاً جدي تر شده بود و كانديداها سياست ها و برنامه هاي دولت قبلي را مورد نقد و بررسي قرار مي دادند.


 

روزهاي پاياني پنجمين دوره رياست جمهوري در تابستان 72 فرارسيد و شرايط براي برگزاري ششمين دوره انتخابات رياست جمهوري فراهم شد. روز جمعه 12 خرداد 72 توسط وزارت كشور روز رأي گيري اعلام گرديد. در اين انتخابات پيش از 33 ميليون نفر واجد شرايط رأي دادن بودند.
شوراي نگهبان از ميان 128 نفر ثبت نام كننده صلاحيت 4 نفر را احراز كرد كه عبارت بودند از:
حجت الاسلام والمسلمين هاشمي رفسنجاني ، دكتر احمد توكلي ، دكتر عبدالله جاسبي و جناب آقاي رجبعلي طاهري . البته افراد ديگري چون باقري نژاديان نماينده مردم كازرون در مجلس شوراي اسلامي و قاسم معماري نماينده مردم اهر از چهره هايي بودند كه در اين انتخابات ثبت نام كرده بودند و مورد تأييد هم قرار گرفتند ولي وارد رقابت تبليغاتي و انتخاباتي نشدند.
انتخابات اين دوره رياست جمهوري نسبت به دوره پنجم متفاوت بود زيرا رقابت تبليغاتي بين كانديداها نسبتاً جدي تر شده بود و كانديداها سياست ها و برنامه هاي دولت قبلي را مورد نقد و بررسي قرار مي دادند بخصوص سياست هاي اقتصادي دولت آقاي هاشمي مورد انتقاد شديد احمد توكلي قرار مي گرفت اين دوره مصادف با دوره مجلس چهارم بود و اكثريت نمايندگان مجلس از جريان به اصطلاح راست سنتي بودند و از جهت مشي سياسي كاملاً با دوره مجلس سوم تفاوت داشتند علي اكبر ناطق نوري رئيس مجلس بود و برخي نمايندگان هم با سياست ها و برنامه هاي اقتصادي دولت موافق نبودند و علاوه بر آن عناصر و افرادي كه موسوم به جريان چپ بودند نيز از طريق ديگر دولت وقت را تحت فشار قرار داده و جملگي معتقد بودند كه دولت سياست هاي اقتصادي سرمايه داراي موسوم به تعديل اقتصادي را توجيه مي كند.
در آن زمان به واسطه سپري شدن عمر اولين دولت پس از جنگ نظام خود را در شرايط تثبيت شده تري مي ديد و اوضاع عادي تر از گذشته تلقي مي شد لذا دولت و مردم بيشتر به فكر مسائل روزمره زندگي افتاده بودند. فضاي سياسي كشور و توازن جناح هاي نظام نيز تغيير كرده بود و تجلي اين تغييرات در صف آرايي كانديداهاي انتخاباتي به چشم مي خورد و كانديداها نماينده جناح هاي داخل نظام محسوب مي شدند و هر يك تا حدودي در حوزه كاري خودشان وزنه سياسي به حساب مي آمدند.
البته موقعيت جريان موسوم به چپ در انتخابات دوره ششم ضعيف شده بود و نامزد انتخاباتي معرفي نكرده بودند و شركت در انتخابات را نه تأييد و نه تحريم كردند در اين انتخابات كه در تابستان سال 72 برگزار شد از ميان 33 ميليون و 156 هزار و 55 نفر واجد شرايط رأي ، 61 ميليون 987 هزار و 666 نفر به پاي صندوق هاي رأي گيري آمدند ، نامزدها به ترتيب ذيل آراء را كسب كردند، هاشمي رفسنجاني 10 ميليون و 555 هزار و 219 رأي احمد توكلي 4 ميليون و 62 هزار و 879 رأي عبدالله جاسبي يك ميليون و 894 هزار و 48 رأي و رجبعلي طاهري هم 693 هزار و 418 رأي .
به اين ترتيب آقاي هاشمي رفسنجاني با كسب اكثريت مطلق آراء به عنوان رئيس جمهوري دوره ششم و دومين رئيس جمهور پس از امام (ره ) برگزيده شد كه ميزان آراء وي نسبت به دوره قبل حدود 5 ميليون رأي كاهش داشت در اين انتخابات احمد توكلي بيشترين رأي را در استان هاي كردستان و كرمانشاه ، آذربايجان غربي و شرقي و ايلام به دست آورد و كاهش رأي آقاي هاشمي از سوي جناح هاي سياسي به طور متفاوت تفسير مي شد. مراسم تنفيذ حكم رياست جمهوري روز چهارشنبه 13 مرداد سال 1372 در حسينيه امام خميني (ره ) برگزار گرديد و مقام معظم رهبري متن تنفيذ حكم رياست جمهوري آقاي هاشمي را اينگونه مرقوم فرمودند:
«اينجانب ضمن تبريك به ملت عزيزمان براي اين حسن انتخاب و با معرفت به مقام و مرتبت و اداي شخصيت برجسته و چهره منور نظام جمهوري اسلامي و ركن ركين انقلاب و بازوي توانا و زبان گوياي آن جناب آقاي هاشمي رفسنجاني (دام علاه ) رأي ملت را تنفيذ و ايشان را به رياست جمهوري اسلامي ايران منصوب مي كنم .»
رئيس جمهوري منتخب براي چهار سال دوم اعضاي كابينه خود را با تركيب متفاوتي معرفي كرد و در مجلس هنگام گرفتن رأي اعتماد توضيح داد كه تعدادي را به خواست اكثريت مجلس كنار گذاشته است و به عبارتي از 23 وزير چهار سال دوره قبل 15 نفر را همچنان حفظ كرده بود.
دو سال بعد وقتي انتخابات مجلس پنجم انجام شد تشكل جديدي به نام كارگزاران سازندگي با تركيب 10 وزير و شش معاون رئيس جمهور اعلام موجوديت كرد در همين مقطع تشكيلات جديد ديگري هم به نام جمعيت دفاع از ارزشها وارد عرصه سياسي شد كه هر يك به نوعي در تحولات چندسال اخير داراي نقش و سهم بوده اند.
.........................................................................................................
ادامه دارد...