ایرن‏آن

اخذ گواهينامه هاي تضمين كيفيت و ايمني ، عامل نشان دهنده تعهد و الزام:

هنگامي كه شما با اخذ گواهينامه ملي يا بين المللي رسمي، براي هر فرايند و در هر مرحله از زنجيره توليد مواد غذائي ،تاييديه داشته باشيد،يك پيغام شفاف به مشتريهايتان و ديگر بخشهاي دست اندركار در صنعت غذا ارسال مي كنيد : اخذ گواهينامه بيانگر آن است كه شما براي اجراي استانداردهاي لازم و لحاظ كردن خواسته مشتريان، خود را متعهد مي دانيد.اين موضوع بيان مي كند كه حرفه شما با كيفيت ، ايمني،صلاحيت و كارائي در انجام فرايند توليد،بسته بندي و توزيع صورت مي گيرد.

استانداردهاي مربوطه:

استانداردهاي سيستم مديريت مانند استاندارد كيفي ISO 9001 ، استانداردهاي محيط زيست ISO 14001 و EMAS و استانداردهاي بهداشت و ايمني حرفه اي OHSAS 18001 .

· گواهينامه سيستم مديريت مواد غذائي براي HACCP و به دنبال آن ISO 22000 : سيستمهاي مديريت ايمني مواد غذائي

· اخذ گواهينامه اختياري محصول

· اخذ گواهينامه رديابي محصول در زنجيره غذائي

· استانداردهاي ايمني مواد غذائي خرده فروشان و دستفروشان مانند BRC و IFS براي بخشهاي فراوري كننده

· مميزي هاي تعهد اخلاقي زنجيره تامين كننده

· استاندارد هاي ايمني خوراك دام و طيور مانند GMP/PDV و FAMI-QS براي توليدات خوراك دام

· استانداردهاي بسته بندي مواد غذائي مانند BRC IOP و FEFCO .

· استانداردهاي فرايند توليد مقدماتي ،مانند EurepGAP براي فرايندهاي كشاورزي و دامپروري

استانداردهاي مورد توافق

توضيحات زير بايد در تصميم گيري شما در انتخاب متناسب ترين استاندارد براي استراتژي هاي خاص مديريت ريسكتان موثر باشد.

گواهينامه سيستم مديريت :

گواهينامه سيستم مديريت كيفيت در استاندارد ISO 9001 نشان مي دهد كه فعاليت شما مشتري مدار بوده و فرايند هاي داخلي سازمان را نظام مند كرده و بهبود مي بخشد.



گواهينامه استاندارد هاي مديريت محيط زيستISO 14001 و EMAS به سازمان شما در جهت كنترل و مديريت موفق مهمترين جنبه هاي زيست محيطي كسب و كارتان ،كمك مي نمايد. مانند تابش هاي آلوده كننده،جابجائي و تغيير و تبديل زباله و بهينه سازي انرژي.



اخذ گواهي نامه OHSAS 18001 سيستم مديريت ايمني و بهداشت كاركنان در محيط كار نشان مي دهد كه شركت شما براي حفظ كاركنان و محيط از صدمات ناگهاني برنامه ريزي كرده است.



سيستم هاي مديريت ايمني مواد غذائي

استاندارد HACCP و و به دنبال آن استاندارد خيلي جديدتر ISO 22000 :

سيستم مديريت ايمني مواد غذائي ،استانداردهاي اصولي هستند كه براي هر شركت به منظور تشخيص مخاطرات وابسته و نيز براي مديريت موثر اين مخاطرات حال ناشي از ديدگاه ايمني مواد غذائي و يا به منظور ايجاد ارزش افزوده در شركت، تدوين شده اند.

گواهينامه اين دو استاندارد، شركت را از آزمايشات كنترل كيفي پرهزينه و زمان برگذشته به سمت تفكر پيشگيرانه سوق مي دهد. اين تفكر منجر مي گردد تا شما با استقرار سيستمي نظامند بتوانيد تمام جنبه هاي زنجيره غذائي را از خريد مواد اوليه تا محصولي كه به دست مصرف كننده مي رسانيد ، پوشش دهيد.

گواهينامه هاي اختياري :

اين گواهينامه ها ممكن است مربوط به استانداردهاي مشخص شده توسط سازمان جهاني استانداردسازي (ISO) باشد. در تمام موارد، گواهينامه در برگيرنده سيستم هاي ارزيابي كيفيت ، بررسي فرايندهاي توليد و آزمايش محصولات نمونه بوده كه نمونه ها از لحاظ پارامترهاي مبتني بر خواص محصول و سطوح قابل قبول مخاطرات هم براي مصرف كننده و هم توليد كننده ارزيابي شده است.

گواهينامه محصول ،خواص مختص محصول را كه منجر به تمايز آن از ديگر محصولات مشابه شده را پررنگ تر كرده ونمايانگر ايمني و كيفيت تضمين شده محصول خواهد بود.

گواهينامه قابليت رديابي در زنجيره توليد مواد غذائي :

يك محصول غذائي ايمن نتيجه تمام فرايندها و عملياتهاي تبديل- فرآوري انجام شده در درون زنجيره توليد مواد غذائي است. براي شناسائي محصول در مواردي كه محصولات از لحاظ ژنتيكي تحت فرايند مهندسي قرار نگرفته باشند و يا در مورد محصولات ارگانيك و تطابق گواهينامه براي محصول اصلي ، نياز به سيستم نظام يافته تشخيص محصول و بازيابي مطمئن اطلاعات مربوط به محصول است. پس ازآن در برخي شرايط ،سيستم پس گرفتن محصول يا معدوم ساختن به شكلي كارا،سريع و دقيق نيز بايد وجود داشته باشد.

گواهي نامه رديابي در زنجيره توليد مواد غذائي تمام جنبه ها را در بر گرفته و فعاليتهاي تمام شركتهاي توليدي موجود در زنجيره توليد مواد غذائي از مزرعه تا سفره را شامل مي شود.براي شركت شما اين فرايند مستلزم تدوين گزارشات پيگيري جزئيات از جريان مواد خام، تمام بخشهاي درگير در فرايند و اثبات استفاده از سيستم مديريت مي باشد.

استاندارد هاي ايمني مواد غذائي در بخش خرده فروشي :

خرده فروشان مهم در بريتانيا،آلمان ،فرانسه و اكثر نقاط اروپا ،به ايمني مواد غذائي به دليل الزامات قانوني و مسووليت مستقيم توجه فراواني دارند. براي اعمال كنترل در اين حالت، خرده فروشان بايد از وجود گواهينامه هاي مورد نياز تمام تامين كنندگان مواد غذائي كه كالاي آنها را تامين مي كنند و نيز توانايي آنها در برآورده ساختن خواسته هاي كيفي و ايمني و نيز ملزومات قانوني مطئن شوند.

استاندارد جهاني براي مواد غذائي در كنسرسيوم خرده فروشان بريتانيا و استاندارد بين المللي مواد غذائي ،سيستم استانداردهاي ايمني كالا،همگي اطمينان بخش اجراي قانون از جانب تامين كنندگان بوده و توانائي خرده فروشان را براي تضمين كيفيت و ايمني محصولات غذائي فروخته شده تضمين مي نمايد.

الزامات استانداردهاي خرده فروشان بر مبني سيستم هاي مديريت كيفيت، سيستم HACCP و استانداردهاي زيست محيطي واحد صنعتي ،الزامات عمليات بهينه توليد(GMP) و عمليات بهينه بهداشتي (GHP) تدوين شده اند.

بازرسي فاكتورهاي اخلاقي در زنجيره تامين:

مديريت فاكتورهاي اخلاقي در زنجيره تامين يكي از جنبه هاي كاروكسب مسووليت پذير در كشورهاي در حال توسعه است.بدليل آنكه شركتها تحت فشارهاي فزاينده براي درگيري بخشهاي مختلف شرايط كاري در سازمانها در طول زنجيره تامين آنها هستند، مديريت مناسب زنجيره تامين، بايد خطر عدم اجراي استانداردهاي اخلاقي را مورد توجه قرار دهد.

دستور جلسه فاكتورهاي اخلاقي زنجيره تامين و فشار مشتري براي خريد كالاهائي كه در آنها خواسته هايش را از جنبه فاكتورهاي اخلاقي نيز در بر داشته باشد، در سالهاي اخير بطور قابل ملاحظه اي گسترش يافته ،به طوري كه تامين كنندگاني را كه خواسته هايشان را اجرا نكنند تحريم مي كنند.

اين عامل ، مميزي را براي شركت ها به منظور نظارت و مديريت در عملكرد تامين كننده و براي ترويج مكانيزم هاي گزارش دهي ،كه بسيار اهميت دارد،ضروري مي نمايد. اين فشار تنها از طرف مصرف كنندگان نبوده واغلب از طرف سرمايه گذاران اجتماعي و مسئول در برابر مردم ،بيشتر فشار وارد ميشود.اظهار نظر هاي اجتماعي در ارتباط با اجراي قانون از دلايل اصلي براي اثبات موفقيت مديريت فاكتورهاي اخلاقي در زنجيره تامين است.

بدون نظارت كارا و مداوم بر انجام كار ،تشخيص آنكه در بخشي از شركت پيشرفتي بوجود آمده غير ممكن است.

استانداردهاي ايمني خوراك دام :

هنگامي كه به غذاهائي با منشا دامي اشاره مي شود،قطعا فاكتور اساسي در تضمين كيفيت ، محصول مصرفي خوراك دام است.استانداردهاي خاص مانند عمليات توليد بهينه و كميسيون خوراك دام درآلمان (PDV) كه به فرايندهاي توليد،حمل و نقل و خريد و فروش خوراك دام مرتبط بوده و نيز FAMI-QS كه در اجزاء سازنده خوراك دام و توليد افزودني ها كاربرد دارد،درمبحث تضمين ايمني خوراك دام مورد توجه قرار گرفته اند.

در اصل ،اخذ گواهينامه استانداردهاي مذكور به معني كاربرد اصول HACCP و GMP با تاكيد بر انسان به عنوان مصرف كننده محصولات نهائي است.

استانداردهاي بسته بندي مواد غذائي :

تمام موادي كه در تماس با مواد غذائي هستند ،بويژه بسته بندي مواد غذائي ،مي توانند ايمني مواد غذائي را هم از طريق نقصان در محافظت مناسب غذا و هم از طريق آلودگي، تحت تاثير قرار دهند. استاندارد BRC IOP كه توسط اتحاديه خرده فروشان بريتانيا ارائه شده و نيزاستاندارد FEFCO كه توسط توليد كنندگان پوششهاي مقوائي در اروپا ترويج يافته ، ملزومات تضمين ايمني مواد غذائي را همراه با اجراي اصول HACCP و GMP خاص اين بخش از صنعت غذا ارائه داده است.

استاندارد فرايند هاي پيش از توليد :

استاندارد EuropGAP توسط اتحاديه خرده فروشان اروپا بنا نهاده شد كه در برگيرنده اصول و مباني لازم در اجراي عمليات بهينه كشاورزي بوده و امروزه به عنوان يك استاندارد جهاني براي تضمين كيفيت و ايمني محصول نهائي در بخش كشاورزي مورد توجه قرار گرفته است.

محصولاتي تحت پوشش اين استاندارد شامل : محصولات برداشت شده ،مواد اوليه و مواد غذائي با منشاء حيواني بوده كه بدين ترتيب GAP مي تواند هم براي محصولات كشاورزي و هم دامپروري مورد استفاده قرار گيرد.

اولين استاندارد صادره، استاندارد Eureo GAP ميوه و سبزيجات بوده كه تحت عنوان استاندارد EurepGAP IFA (تضمين كشاورزي بي عيب) تعريف شده است. استانداردي با بخشهاي مجزا مشتمل بر محصولات قابل تركيب و اصلاح نژاد.

منابع:

(1). The Food Standards Agency – an interim proposal by Professor Philip Jones, 30 April 1997. Cabinet Office



(2). The Food Standards Agency – A Force for Change. Government

White Paper presented to Parliament. Cm 3830. HMSO. January 1998



(3). Food Standards Agency. Consultation on draft legislation. Cm 4249.HMSO. January 1999



(4). Food Standards – First Report. Proceedings of the House of

Commons Food Standards Select Committee. HC 276. January 1999



(5). European Commission White Paper on Food Safety. COM (1999) 719