پناهيان: خواص ممكن است با استفاده از موقعيت خود به جامعه ظلم كنند

استاد حوزه و دانشگاه گفت:خواص جامعه ميتوانند با استفاده از موقعيت خود جامعه را فريب داده و به جامعه ظلم كنند اما اگر فردي در مقابل آنها بايستند ميتواند اين ظلم را برطرف كند كه در اين مسئله اولين وظيفه برعهده كساني است كه استعداد نخبگي دارند
حجتالاسلام عليرضا پناهيان استاد حوزه و دانشگاه صبح امروز پنجشنبه در دهمين نشست سالانه اعضاي اتحاديه انجمنهاي اسلامي دانشجويان مستقل سراسر كشور كه با عنوان «حماسه 22 خرداد، غلبه جمهوري عدالت در ديكتاتوري فساد» در دانشگاه بهشتي تهران برگزار ميشود، به بررسي نقش و جايگاه خواص در انتخابات رياست جمهوري اخير پرداخت و اظهار داشت: در هر جامعهاي خواص و عوام وجود دارند كه نقش خواص تاثيرگذاري در جامعه است اما عوام نيز ميتوانند بر خواص مؤثر باشند، هرچند كه گاهي از آنها تاثير ميگيرند.
* شرايط جامعه زمينه سؤاستفاده از نخبگي را فراهم ميكند
وي با بيان اينكه جامعهاي وجود ندارد كه در آن خواص تاثيرگذار نباشند، ادامه داد: خواص بر اساس نقش تسخيري خود و با وجود تواناييهاي متفاوت خود ميتوانند نقش نخبگي را بدست آورده و بر اساس آن به ايفاي نقش بپردازند، يعني به طور طبيعي در هر جمعي برخي افراد بعنوان راهنما انتخاب ميشوند و اين انتخاب گاهي بر اساس توانايي افراد است و اين توانايي در اداره جامعه را با عنوان سياست ميشناسيم.
اين استاد حوزه و دانشگاه با بيان اينكه فرصتها و تواناييهاي افراد در جامعه متفاوت است، خاطرنشان كرد: گاهي افراد در اساس موقعيت خاصي كه در جامعه دارند، بعنوان راهنما انتخاب ميشوند كه با توجه به شخصيت خود ميتوانند به سوءاستفاده و يا استفاده درست از اين فرصت بپردازد.
پناهيان با تاكيد بر اينكه جامعهاي كه لايق نباشد، راهنماي خوبي پيدا نميكند، خاطرنشان كرد: هر جامعهاي كه وضعيت مناسبي داشته باشد بر اساس همان وضعيت خوب راهنماي خوبي پيدا ميكند و اگر راهنماي بدي در اين جامعه انتخاب شود يقينا راهنماهاي خوب در مقابل آن ميايستند مانند اتفاقي كه در انقلاب اسلامي ايران رخ داد.
وي با بيان اينكه همواره تناسبي بين نخبگان و عموم جامعه وجود دارد كه بايد آنرا بهروز رساني كرد، اظهار داشت: ممكن است برخي نخبگان بخواهند بديها را نمايندگي كنند و برخي نيز نماينده خوبيها باشند، اما جامعه و عموم مردم هر گونه كه باشند رهبر و راهنماي متناسب با آنها براي جامعه پيدا خواهد شد.
* برخي نخبگان شرايط و شايستگي نخبگي را ندارند
اين استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: خواص جامعه ميتوانند با استفاده از موقعيت خود جامعه را فريب داده و به جامعه ظلم كنند اما اگر فردي در مقابل آنها بايستند ميتواند اين ظلم را برطرف كند كه در اين مسئله اولين وظيفه برعهده كساني است كه استعداد نخبگي دارند، البته برخي نخبگان تنها فرصت نخبگي را بدست ميآورند يعني شايستگي لازم براي نخبه بودن در جامعه را ندارند به اين معني كه مثلا پسر بنده در مدرسه به واسطه اينكه پسر من است اين فرصت را بدست ميآورد درحاليكه شايستگي لازم با براي اين كار ندارد، ثروت و پول نيز چنين موقعيتي را بدست ميآورد كه ميتوان از آن براي خدمت استفاده كرد و يا ميتوان با استفاده از اين قدرت به توطئه پرداخت.
پناهيان با تاكيد بر اينكه نخبگان در برابر عموم مردم مصونيت خاصي ندارند، ادامه داد: عموم مردم ميتوانند موجب رشد و يا تغيير نخبگان در جامعه باشند كه اين اتفاق هيچ ارتباطي به نوع حكومت جامعه ندارد.
وي ادامه داد: بنده به عنوان يكي از عموم جامعه نميتوانم بپذيرم كه خطايي از سوي نخبگان صورت بگيرد و مردم در مقابل آن سكوت كنند.
پناهيان ادامه داد: برخي در سالهاي گذشته ميخواستند فضاي جامعه را چپ و راست كنند كه نتيجه آن اين ميشود كه ديگر حسن طرف مقابل و ضعف خود را نميبينند و در نهايت سقوط در اين جوامع بسيار وحشتناك خواهد بود.
اين استاد حوزه و دانشگاه با بيان اينكه چپ و راست در جامعه ما حسنها و ضعفهاي زيادي دارند، يادآور شد: نبايد اجازه داد كه عدهاي از نخبگان نابخرد جامعه را به سمت خاصي براي اهداف سياسي خود پيش ببرند چون جامعه همواره دچار تنش ميشود، از سوي ديگر با تغيير عناوين نميتوان مشكل چپ و راست را حل كرد و اصولگرا و اصلاحطلب كه در اين راستا ايجاد شدهاند نيز نميتوانند مشكلات موجود چپ و راست را برطرف كنند.
* مهمترين نقش ولايت نظارت بر گردش صحيح قدرت در ميان نخبگان است
وي با تاكيد بر اينكه نخبگان جامعه از هر گروهي كه باشند در معرض آسيب هستند، افزود: در جامعه ولايي ما نخبگان و خواص نقشهاي زيادي دارند اما سئوال اساسي اين است كه ولايت در جامعهاي با حضور اين خواص و همچنين عموم مردم چه نقشي دارد؟
اين استاد حوزه و دانشگاه در ادامه يادآور شد: مهمترين نقش ولايت در جامعه ولايي نظارت بر گردش صحيح قدرت بين نخبگان و تسهيل روند آن است كه با اين تعريف اين سئوال پيش ميآيد كه چنين نقشي را در جوامع دموكراتيك غربي چه كسي برعهده دارد؟
اين استاد حوزه و دانشگاه با بيان اينكه اگر نظارت در گردش نخبگان وجود نداشته باشد آسيبهاي فراواني پيش ميآيد، تصريح كرد: در انتخابات دوم خرداد 76 برخي مطرح ميكردند كه همه چيز قرار است تغيير كند اما بعد از انتخابات هيئت دولت همچنان در اختيار كارگزاران بود درحالي كه پيش از انتخابات نيز كارگزاران هيئت دولت را در اختيار داشتند.
پناهيان ادامه داد: اگر نظارت وجود نداشته باشد نخبگان در بين خود زد و بند ميكنند و جالب است كه برخي حرفهاي 200 سال پيش را مطرح ميكنند كه مردم خودشان نظارت ميكنند اما غافلند كه نخبگان ميتوانند نظارت مردم را تغيير دهند، برخي نيز ميگويند احزاب و رسانهها نقش نظارتي را برعهده ميگيرند درحالي كه احزاب و رسانهها نيز در دست همين خواص هستند اما ولي جامعه ميتواند اين نظارت را به درستي انجام دهد.
پناهيان در ادامه با بيان اينكه مشكل برخي خواص با ولايت در همين نظارت است خاطرنشان كرد: در صورت نظارت ولي ديگر نخبگان نميتوانند عوامفريبي كنند چون ولي جامعه از جايگاه ولايت مواردي را ميبيند كه مردم نميتوانند ببينند و به همين دليل برخي نخبگان با ولي جامعه مخالفت ميكنند و ميگويند كه ولايت به كساني كه بساط ما را به هم ميزنند فرصت فعاليت ميدهد.
وي با بيان اينكه انتقاد دشمنانه نخبگان با نظارت ولي به اين دليل است كه ولايت اجازه نميدهد نخبگان ولايت مطلقهاي را براي خود ايجاد كنند كه بواسطه آن مردم را خفه كند، اظهار داشت: انتقاد دوستانه اين افراد نيز اين است كه ميگويند ولي فقيه از بالا همه مشكلات را حل كند يعني ولي جامعه در نقش قوه مجريه، قضائيه و مقننه ايفاي نقش كند. درحالي كه ولايت به اين معنا است كه جامعه با مردم و نخبگان آن اداره شود.
* فرصت امام به بنيصدر را در هيچ جامعهاي نميتوان يافت
اين استاد حوزه و دانشگاه با بيان اينكه فرصتي كه امام خميني به بنيصدر و برخي افراد ديگر دادهاند در هيچ جامعه ديگري داده نميشود يادآور شد: برخي داوري ولايت را در جامعه نميپذيرند به اين شكل كه از داور مسابقه ميخواهند خود گل بزند درحالي كه ولي جامعه قدرت نظارت از بالا داشته و براي كنترل رفتارها مردم را آزاد ميگذارد. امام خميني و مقام معظم رهبري آزاديهاي زيادي را براي نخبگان در جامعه قائل هستند اما به مردم نيز حق انتخاب ميدهند.
پناهيان با اشاره به اينكه برخي اجازه نميدهند كاركرد اصلي ولايت براي جامعه بشري روشن شود افزود: خباثتي كه احزاب در پياده كردن دموكراسي در جهان اعمال ميكند بدتر از ديكتاتوري برخي از حاكمان است. اما ولي جامعه به نخبگان فرصتهاي زيادي ميدهد هرچند كه برخي از اين نخبگان ضعيف باشند.
پناهيان با تاكيد بر اينكه ولايت به معني نظارت در گردش صحيح قدرت در جامعه است گفت: ولايت ميتواند رابطه بين مردم و نخبگان را شفاف كند و بسياري از تنشها را جبران كند. و هرچه فتنهها بيشتر شود كاركرد ولايت در جهان روشنتر ميشود و اين به نفع ما است كه رسانههاي غربي فتنههاي بعد از انقلاب را علني كردند چون اكنون همه به دنبال فردي ميگردند كه اين فتنهها را آرام كرد و اين چنين نقش ولايت آشكار ميشود.
وي با تاكيد به اينكه نخبگان بيش از مردم از ولايت و نظارت آن ميترسند خاطرنشان كرد: مردم كه نميدانستند فردي مثل مشايي شايستگي آن پست را دارد يا نه اما زماني كه مقام معظم رهبري در مقابل آن ايستادند مردم نيز آگاه شدند كه انتقادهايي به مشايي وارد است.
پناهيان در ادامه به ويژگيهاي خواص در جوامع ولايي اشاره كرد و گفت: خواص ولايتگريزترين افراد جامعه هستند كه در آياتي از سوره مؤمنون نيز به آن اشاره شده است. خواص براي رفع اين اتهام بايد شجاعت و ارادت خود را به ولي جامعه نشان دهند. درحالي كه برخي از اين خواص گمان ميكنند كه ولايتمداري يك عنوان ارتجاعي است و خجالت ميكشند كه ولايتمدار بودن خود را اعلام كنند.
* ولايت فقيه ضمانت استقلال جامعه است
وي با تاكيد بر اينكه ضامن استقلال جامعه ولايت است تصريح كرد: كاركرد ديگر نخبگان در جامعه ولايي تحميلگري به ولايت است كه اين مورد از صدر اسلام تاكنون همواره كمتر شده است. يعني برخي سعي ميكردند نظرات خود را به ولي جامعه بقبولانند و بعد آنرا نظر ولي جامعه بنامند.
اين استاد حوزه و دانشگاه در ادامه اظهار داشت: حضرت اميرالمؤمنين به ابن عباس ميفرمايد كه تو ميتواني به من مشاوره بنمايي اما اگر من حرفت را قبول نكردم تو بايد از نظر من اطاعت كني و اين روش مقابله با جريان تحميلگري به ولايت است.
پناهيان در ادامه به شرايط ايجاد تحميلگري به ولايت اشاره كرد و گفت: اگر عموم مردم در جهالت بسر برند و درايت براي جلوگيري از تحميلگري را نداشته باشند اين اتفاق در جامعه رخ ميدهد و شرط دوم آن است كه در بين نخبگان افرادي براي مقابله با گروه تحميلگر وجود نداشته باشد.
پناهيان با بيان اينكه در جنگ با معاويه برخي حكميت را به حضرت علي تحميل كردند خاطرنشان كرد: اولين معناي تحميلگري انكار ولايت است با اين زمينه بايد بررسي كنيم كه بعد از انتخابات چه كساني حكميت را مطرح كردند.
وي تحميلگري را داراي درجات مختلفي دانست و گفت: در برخي مواقع تحميلگري با مشورت انجام ميشود و ممكن است ولي مشورت افراد را بپذيرد اگر در جامعهاي ولايت مظلوم باشد حتي اگر ولي اميرالمؤمنين باشد تحميلگري انجام خواهد شد.
* برخي نخبگان به دليل حب مقام دربرابر ولايت ايستادند
وي در ادامه به نقش نخبگان در انتخابات رياست جمهوري دهم اشاره كرد و گفت: منافع برخي از نخبگان اقتضاء ميكرد كه رفتار غير ولايي انجام دهند. برخي نيز به دليل حب مقام كه پستتر از پولپرستي و غارت بيتالمال است در مقابل ولايت ايستادند و گروهي ديگر از خواص نيز دچار آفت تعارف و رودربايستي حزبي و گروهي شدند.
اين استاد حوزه و دانشگاه ديدگاههاي غلط سياسي را ناشي از برخي ويژگيهاي شخصيتي مانند عدم شجاعت خواند و تصريح كرد: يكي از مشكلات نخبگان اين است كه به كفار گرايش پيدا ميكنند و در توجيه اين كار خود مدعي ميشوند كه ممكن است از سوي آنها به ما آسيبي وارد شود پس بايد آنها را راضي نگه داريم.
پناهيان ادامه داد: بايد بررسي كنيم كه مشي افراد در سالهاي گذشته در مقابل دشمنان چگونه بوده است و ببينيم كه كدام يك از سياسيون جامعه ميخواستند امام را راضي به تسليم و همكاري در مقابل آمريكا كنند.
اين استاد حوزه و دانشگاه با بيان اينكه در سالهاي گذشته برخي موارد به امام خميني و مقام معظم رهبري تحميل شد خاطرنشان كرد: مقام معظم رهبري اخيرا تاكيد كردهاند كه ديگر اجازه نميدهم اين تحميلها ايجاد شود، در اين انتخابات برخي ميخواستند تحميلگري به ولايت را دنبال كنند. برخي نيز از اين تحميلگران حمايت كردند اما مقام ولايت در مقابل اين تحميلگري ايستادند كه نه تنها حاصل شجاعت ايشان بود كه علامت هشياري نخبگان خوب و عموم مردم نيز بود، در انتخابات برخي در مابل تحميلگران سكوت كردند و برخي نيز هزينهها را افزايش دادند اما عده كمي در مقابل اين جريان تحميلگري ايستادند.
* مدعيان بايد افشا شوند
پناهيان در ادامه اين جلسه در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه آيا بهتر نيست خواص مردود شده در انتخابات اخير را حفظ كرده و مانع از پيوستن آنها به جبهه دشمن شويم گفت: تحمل اين جريان در 30 سال گذشته كافي است. 27 سال پيش شهيد ديالمه مطالبي را گفته بود كه بسيار جالب است. اين شهيد بزرگوار به افشاگري در مقابل بنيصدر شهرت داشت اما بعد از بنيصدر نام كسي را برد كه امروز ميخواست عزت 27 ساله انقلاب را يكشبه از بين ببرد.
وي افزود: كساني كه بر افشا شدن اقدامات خود اصرار دارند را بايد افشا كرد اما در اين كار بايد با آرامش پيش رفت. ولي زماني كه بخواهند همه چيز را از بين ببرند ديگر جاي تحمل وجود ندارد و شجاعت خود بيشترين آرامش را بوجود ميآورد.
اين استاد حوزه و دانشگاه در پايان با اشاره به برخورد حضرت امام خميني با منتظري خاطرنشان كرد: ايشان يكروزه دستور دادند كه عكس منتظري را از ادارات دولتي پائين بكشند و حتي زماني كه اعلام كردند كه از اول نسبت به بنيصدر رضايت نداشتند عدهاي در مقابل آن مماشات كرده و منافق شدند. بايد بدانيم كه چه كساني جام زهر را بدست امام دادند و اين مسئله ميتواند بسياري از سئوالات را پاسخ دهد.