آشنايي با مهارت‌هاي روزنامه‌نگاري آنلاين
معرفي برخي از مهارت‌هاي روزنامه‌نگاري آنلاين محور اصلي اين مقاله است.يك آنلاين ژورناليست در يك سايت خبري كسي است كه تحقيق مي‌كند، مي‌نويسد، ويراستاري مي كند، مطالب را با عكس غني مي‌كند، با استفاده از منابع مكمل ايجاد ماخذ مي‌كند و به مطالب لينك مي‌دهد تا در اينترنت منتشر شود.
معرفي برخي از مهارت‌هاي روزنامه‌نگاري آنلاين محور اصلي اين مقاله است
يك آنلاين ژورناليست در يك سايت خبري كسي است كه تحقيق مي‌كند، مي‌نويسد، ويراستاري مي كند، مطالب را با عكس غني مي‌كند، با استفاده از منابع مكمل ايجاد ماخذ مي‌كند و به مطالب لينك مي‌دهد تا در اينترنت منتشر شود.
با اين وجود با ازدياد روز افزون وبلاگها (وب سايت‌هايي كه بدون هيچگونه نياز به پشتوانه فني يا مهارت خاصي به آساني به روز مي‌شوند) و جمعيت بزرگ دانشجويان جوان روزنامه‌نگاري، به نظر ميرسد اكنون تنها تعداد معدودي از افراد مستعد در پي تقويت و بالا بردن سطح مهارت‌هاي لازم باشند. اگر شما يك بلاگر هستيد ممكن است احساس كنيد كه اين يك اغراق خودبينانه است؛ اما اگر بلاگر نيستيد احتمالا با بعضي از پيشنهاداتي كه در اين مقاله خواهم كرد، موافقيد.
درست مثل بقيه فناوري‌ها، دسترسي ناگهاني به ابزار و امكانات نشر مستقيم در شبكه نتوانسته به طور خودكار لشكري از گزارشگران و خبر نويسان فوق العاده ايجاد كند. هرچند كه نشانه هاي زيادي دلالت بر تغيير تدريجي اما مثبت شرايط دارد.
درحالي كه نويسندگان ، گزارشگران و منتقدان بزرگ و با استعداد، تنها از سهولت ايجاد شده توسط ابزار نشر شخصي جديد مثل بلاگ‌ها بهره جسته اند ، اكثر تازه كارها خود را در ميان ابزارها و تجهيزات كاملا جديد و متفاوت از آنچه قبلا استفاده ميكردند ، يافته اند.
واقعيت اين است كه كشف، كاوش و آشنايي با يك فناوري جديد براي هر كسي زمان بر است . در مرحله ابتدايي استفاده از ابزارهاي جديد نشر، خيلي از افراد وقت بيشتري صرف كاوش، آزمايش، تجربه و درك ماهيت آن كردند تا پرسش در مورد قالب، سبك و رويكرد نوشتاري لازم براي تبديل يادداشت‌هاي شخصي به نشر حرفه اي.
اكنون كه هر رايانه متصل به اينترنت تبديل به يك نشريه فعال شده است، آيا ما بايد شروع به نوشتن كنيم يا بهتر است نگاهي به گذشته بياندازيم و بهترين راه براي آموختن درس‌هايي از گذشته با بهره گيري از اين ابزارهاي جديد فوق العاده را كه اكنون در دسترس ما قرار دارد؛ا بيابيم؟ پس چطور به استقبال مرحله بعدي عصر فناوري نشر آنلاين برويم؟
من شخصا فكر مي‌كنم اولين قدم در اين مسير بايد قدمي باشد در جهت ارزش گذاري و ارزيابي دوباره عناصر روزنامه نگاري چاپي، تحقيق آكادميك و نشر رسانه‌اي در مفهوم عام كه با سرعت به سمت افق هاي جديد باز شده توسط آر.اس.اس، ويكي ها و بلاگ‌ها پيش ميروند و بعضي از ما آنها را به فراموشي سپرده ايم.
تركيب كردن رويكردهاي كليدي روزنامه نگاري، تحقيق و نشر رسانه اي با واقعيات روزنامه نگاري آنلاين كه با سرعت دنياي اينترنت را فرا گرفته است، مي‌تواند به افزايش ارزش و اعتبار اطلاعات ارائه شده توسط نويسندگان مشهور اما مستقل و وبلاگ نويساني كه مي‌خواهند در كوتاهترين زمان ممكن به رهبران عقيدتي تبديل شوند ، كمك كند.
پس براي تبديل شدن به سردبير يك سايت خبري آنلاين ، براي تبديل شدن به يك گزارشگر يا نويسنده اي كه مي‌تواند جايگاه خود را به عنوان يك وزنه حرفه‌اي تثبيت كند، در حالي كه احترام و توجه رسانه هاي سنتي را به خود جلب مي‌كند و به طور فزاينده اي مورد احترام شركت‌هاي تبليغاتي و روابط عمومي قرار ميگيرد، چه بايد كرد؟
اينجا به چند قاعده آسان و پايه اي اشاره مي‌كنم و پيشنهاد مي‌كنم آنها را به كار گيريد.
ثبات
در باره هرچه مي نويسيد يا گزارش مي‌دهيد، در مورد پوشش به موقع ، تحليل جزء به جزء، قالب و سبك؛ ثبات داشته باشيد .مدام تغيير نكنيد. آزمايش و خلاقيت؛ ويژگي‌هاي خوبي هستند اما بايد به عرصه‌هاي شناخته شده و فضاهاي مرتبط با آنها محدود شوند . در بيشتر نوشته هاي خود شخصيت، هويت، بصيرت و پيام ماموريت خود را به شيوه اي ثابت و داراي ارتباط منطقي به نمايش بگذاريد.
تحقيق
آيا در مورد موضوعي كه مي‌خواهيد بنويسيد، تحقيق ميكنيد؟ هيچگاه خبري را تنها با چك كردن وب سايت رسمي مربوطه يا با دوباره نويسي اخبار خبرگزاري‌ها تنظيم نكنيد. مقالاتي را كه ديگران در مورد مطلب مشابه نوشته اند، چك كنيد و به وبلاگها براي خواندن نقل قول‌ها و اظهار نظرها سر بزنيد.
ميتوانيد از ابزارهاي فوق‌العاده موجود در سايتهاي Technorati, Feedster, Pubsub, Blogpulse, Bloglines استفاده كنيد تا از اينكه ديگران درباره هم چه مي‌گويند و چه كساني قبل از شما در مورد مطلب مورد نظرتان نوشته اند ، مطلع شويد.
تعريف
تمامي اصطلاحات مربوط به مفاهيم جديدي را كه ارائه مي‌دهيد؛ تعريف كنيد و روشن سازيد و به تمايل مخاطب‌تان براي يادگيري و درك آنچه شما مدتها پيش آموخته بوديد، احترام بگذاريد. با استفاده از دستور define در Google ميتوانيد مفاهيم جديدتان را به يك منبع آنلاين كه توضيحات كاملي در باره اصطلاحات فني و لغات جديد دارد، لينك دهيد.
عنوان بندي
مسئله عنوان بندي يكي از ارزشمندترين امتيازاتي است كه يك سردبير آنلاين مي‌تواند براي خود ايجاد كند . همانطور كه بسياري از كاربران اينترنت هنگام كاوش و جستجو در مورد مطلب مورد نظرشان با استفاده از موتورهاي اصلي جستجو دريافته‌اند، ايجاد عنوان‌هايي كه مناسب با طبقه بندي‌ها و الگوهاي موتورهاي جستجو باشد يك نياز غير قابل اجتناب است. پس چطور بايد مطلوبترين عنوان را انتخاب كرد؟ من سه قانون ساده پيشنهاد مي‌كنم:
كوتاه بودن، مربوط به موضوع بودن، كاربر مدار بودن.
طبقه بندي
از آنجائي‌كه اينترنت به عنوان يك كتابخانه مجازي گسترده و بي پايان عمل مي‌كند ، استفاده از تگ گذاري و طبقه بندي هرگونه مطلب منتشر شده بر روي شبكه جهاني از ارزش بسيار زيادي برخوردار است و معمولا مرحله‌اي است كه ارزش آن كم شمرده مي‌شود.
براي دست يابي به حداقل سطح طبقه بندي در سيستم نشر آنلاين يا بلاگتان، كلمات كليدي را در هر مقاله مشخص سازيد و اجازه دهيد كاربران هم مطلب شما را تگ كنند و بر حسب علاقه مندي هايشان آن را طبقه بندي كنند.
ارجاع دهي
ارجاع دهي، ارجاع دهي، ارجاع دهي. اگر مي‌خواهيد اعتبار خود را در دنياي نشر آنلاين افزايش دهيد بايد بدانيد اهميت ارائه ارجاع‌هاي مناسب و متعدد درست به اندازه اهميت نوشتن خود مقاله است. ارزش ايجاد و نمايش لينك‌هاي ديگر نويسندگان كه از مطلب شما حمايت مي‌كنند، آنرا مستند مي‌كنند و به آن نكاتي مي‌افزايند به اندازه طلاست، به ويژه اگر شما از جايگاه مطرحي در نشر آنلاين برخوردار نباشيد.
محتواي تكميلي
اين احتمال وجود دارد كه خوانندگاني كه به دنبال تحقيق در مورد موضوعي خاص هستند و يا به دنبال پاسخ‌هاي مشخصي براي سئوالاتشان مي‌گردند مطلب شما را بخوانند. با جفت كردن مقاله تان با منابع محتوايي مثل كتاب‌ها، گزارش ها و تبليغات مرتبط، ميتوانيد ارزش و كيفيت تجربه اي كه به مخاطبانتان عرضه ميكنيد را به ميزان قابل توجهي بالا ببريد.
ساختار مقاله‌تان مشخص باشد
معرفي كنيد، شرح دهيد، براي حمايت از مطلبتان جزئيات بياوريد و نتيجه گيري كنيد. حتما خلاصه كوتاهي از شرح مقاله بدهيد. در شرايطي كه مردم بيش از پيش فيدهاي آر.اس.اس را جستجو مي‌كنند و موتورهاي جستجو بايد در كمترين زمان ممكن صفحه هاي نتايج را نمايش دهند ، مشخص كردن لحن، موضوع و نكات كليدي اي كه در مقاله تان مي آوريد ، پيش از شروع خود مقاله امري حياتي به نظر ميرسد.
صفحه‌اي واضح و خوانا داشته باشيد
هر چه لي اوت صفحه شما واضحتر و خواناتر باشد، صفحه بندي حرفه اي تري داشته باشد و ميزان آگهي ها و بقيه عواملي كه باعث ايجاد حواس پرتي مخاطبان كمتر باشد، بهتر است.
به جزئيات توجه كنيد
توجه به جزئيات وجه تمايز حرفه‌‌اي‌ها از آماتورهاست، حتي در دنياي رنگين وبلاگها . دامنه توجه به جزئيات از بهينه سازي آرايش و گردش در صفحات گرفته تا خوانايي مطالب و تعداد غلط‌هاي ديكته اي و يا حتي نوع تنظيم خبر كه تصوير شتاب در نوشتن اخبار را به خواننده ندهد، در بر ميگيرد.
يكي از قواعد موثري كه توسط بعضي ها مورد استفاده قرار گرفته، بررسي مطلب پس از چاپ آن است. بازبيني محتوايي كه روي صفحه نمايش قرار گرفته ، ايده چندان جالبي نيست، علي الخصوص اگر مطلب نوشته خودتان باشد. از سوي ديگر خيلي از نويسنده هاي آنلاين مطالبشان را پس از نشر چك نمي‌كنند و اين امر باعث مي‌شود اشتباهات قابل پيشگيري و غير قابل پيش بيني كه مثلا در صفحه آرايي به وجود مي آيد را متوجه نشوند. بنابراين قبل از نشر آنلاين مطلبتان حتما آن را دوباره چك كنيد.
كيفيت نوشتاري
به هر زباني كه مي نويسيد، مطلبتان بايد به نحوي شايسته نوشته شود، ديكته كلماتش چك شود و حتي المقدور توسط شخص ديگري باز خواني شود. اگر خوانندگان شما حين خواندن مطلبتان متوجه چندين اشتباه دستوري يا نحوي شوند به سرعت دلسرد مي‌شوند.
گرچه من با شما موافقم كه اطلاع رساني با كيفيت و به موقع از اهميت بيشتري برخوردار است. همچنين فكر مي‌كنم كه با افزايش تعداد منابع خبري مستقل؛ ممكن است كيفيت نوشته ها وجه تمايز كساني باشد كه در خيل وسيع گزارشگران، توجه و احترام بيشتري كسب خواهند كرد.
كنترل ديكته لغات
براي همه نويسندگان چه آنهايي كه به زبان مادري و چه آنهايي كه به زبان ديگري مي نويسند، كنترل ديكته لغات براي هر مقاله اي يك بايد است. از آنجايي كه ابزارهاي تصحيح‌گر ديكته؛ فرق بين بسياري از كلمات را تشخيص نمي‌دهند ، كنترل مقالات توسط شخص ديگر پيش از نشر هميشه ضروري است.
اين اقدام بسيار مثبت است چون معمولا مغز نويسنده توانايي بازبيني نوشته هاي خود را به طور كاملا بي غرضانه و منتقدانه ندارد. البته ايجاد مقبوليت به عنوان يك سردبير تلاشي فراتر ازاجراي اين چند نكته مختصر را مي‌طلبد.
پايبندي به نكات ذكر شده مي‌تواند رهنمودهايي ابتدايي براي كساني باشد كه تجربه كمتري در زمينه نوشتن براي عموم دارند و به آنها كمك مي‌كند تا مهارت‌هاي شخصي سردبيري و گزارشگري آنلاين خود را تقويت كنند.
حالا به نظر شما چه نكات ديگري را مي‌توانيم به اين مطلب اضافه كنيم؟
نويسنده: رابين گود