ایرن‏آن

12- پاره حقيقت گويي
يكي از تاكتيك هاي مهم در عمليات رواني پاره حقيقت گويي است. «گاهي خبر يا سخني مطرح مي شود كه از نظر منبع، محتواي پيام، مجموعه اي به هم پيوسته و مرتب است كه اگر بخشي از آن نقل و بخشي نقل نشود، جهت و نتيجه پيام منحرف خواهد شد. اين رويه رايج رسانه هاست كه معمولا متناسب با جايگاه و جناح سياسي كه به آن متمايل هستند، بخشي از خبر نقل و بخشي را نقل نمي كنند. خبر هنگامي كامل است كه عناصر خبري در آن، به شكل كلي مطرح شوند. اما چنانچه يكي از عناصر خبري شش گانه (كه، كجا، كي، چه، چرا، چگونه) در خبر بيان نشود، خبر ناقص است. در تاكتيك پاره حقيقت گويي، حذف يكي از عناصر به عمد صورت مي گيرد و بيشتر اوقات، عنصر چرا حذف مي شود.»
(سلطاني فر، محمد و شهناز هاشمي، پوشش خبري، انتشارات سيماي شرق، تهران: 1382)
نمونه بارز اين تاكتيك حذف ابتدا و انتهاي يك بخش از سخنراني دكتر احمدي نژاد در ميدان ولي عصر(عج) و تبديل آن به جمله دلخواه خود بود، كه به خوراك چند هفته اي براي رسانه هاي ضدانقلاب و نظام سلطه تبديل شد. (ماجراي خس و خاشاك)
13- فريب
دادن اطلاعات دروغين و جهت دار و يا تصويري وارونه از وقايعي است كه با ارائه تصاوير ناقص و دگرگون شده اي از واقعيت مي توانند گروه هاي گوناگون مخاطبان مورد نظر در عمليات رواني را تحت تاثير قرار دهد.
از اين روش نيز به وفور در مقوله؛ حتما پيروز مي شويم، بايد انتخابات ابطال شود، تقلب بسيار زياد بوده است و همچنين تعداد زيادي در اغتشاشات كشته شده اند و... استفاده شد.
همچنين براي برون رفت از فشار بسيار سنگين اعترافات عوامل محرك و برنامه ريز اغتشاشات؛ مبادرت به فريب افكار عمومي و فعال نگهداشتن رسانه هاي دشمن، طرح آزار جنسي زندانيان توسط مهدي كروبي كليد خورد، اما به دليل عدم ارايه سند و مدرك با شكست مواجه شد. بلافاصله براي پوشاندن شكست پروژه آزار جنسي زندانيان، پروژه دفن اجساد بدون هويت در قطعه 302 بهشت زهرا به فاز عمليات رواني مخالفان تبديل شد. بيان برخي نوشته ها و گفته ها اين موضوع را روشن تر مي كند. سوءاستفاده از احساسات مردم و تمركز روي موضوعاتي كه باعث تحريك و تهييج بيشتر افكار عمومي مي شود، از محورهاي تاكتيك فريب است. «اما موضوع مطرح شده از اين قرار است: عده اي از افراد بازداشت شده مطرح نموده اند كه برخي افراد با دختران بازداشتي با شدتي تجاوز نموده اند كه... از سوي ديگر افرادي به پسرهاي جوان زنداني با حالتي وحشيانه تجاوز كرده اند به طوري كه برخي دچار افسردگي و مشكلات جدي روحي و جسمي گرديده اند و در كنج خانه هاي خود خزيده اند.» (مهدي كروبي، 7 مرداد 88، سحام نيوز)
«عضو كميسيون اجتماعي مجلس از درخواستش براي بررسي خبر منتشرشده دفن دسته جمعي برخي از كشته شدگان حوادث پس از انتخابات از كميسيون مربوطه ازطريق سازمان بهشت زهرا خبر داد.
مجيد نصيرپور درگفت وگو با خبرنگار پايگاه خبري فراكسيون خط امام(ره) مجلس «پارلمان نيوز» درخصوص خبر منتشرشده درسايت نوروز در مورد دفن پيكر ده ها نفر از شهروندان تهراني در تاريخ هاي 21 و 24 تيرماه بدون اسم و مشخصات فردي در قطعه302 بهشت زهراي تهران، گفت: صحت و سقم اين خبر مشخص نيست، اما بايد پيگيري شود.»
14- القاء
القاء عبارت از ايجاد تغيير رفتار درمخاطب بدون اطلاع او كه براساس تغيير ذهنيتهاي فردي و اجتماعي صورت مي گيرد. القاء به دو روش اجرا مي شود.
1-مستقيم: اين روش هنگامي اجرا مي شود كه مخاطب آماده پذيرش پيام را به صورت مستقيم داشته باشد.
2- غيرمستقيم: منظور و پيام خود را در قالب موضوعاتي به ظاهر بي ارتباط و يا دوپهلو بيان مي كند.
القاء پيام در قالب فيلم، موسيقي، نمايش، نقاشي، سخنراني، سي دي، اعلاميه، بيانيه، مصاحبه و... در جهت تاثيرگذاري بر مخاطبين صورت مي گيرد. برخي از نمونه هاي موردي آن در انتخابات به شرح زير است:
القاء فضاي فساد و تباهي به ويژه اعتياد به جامعه و مخاطبين درجهت تخريب چهره نظام با ساخت و پخش فيلم مستند يكي از كانديداها صورت گرفت.
دراين خصوص «صحنه هايي از سفر كانديد به مازندران و اشك هاي مادري از بابل كه در غم اعتياد و بيكاري فرزندان مي گريست» نمونه اي از مشكلات مناطق شمالي را بازتاب داد. (مردم سالاري. ش2087، 12/3/88)
درتوضيح اين صحنه ها مي توان گفت حتي اگر اين فيلم ساختگي نباشد يعني واقعي هم كه باشد نوعي تاكتيك القايي در راستاي جهت دهي به افكار مخاطب قابل ارزيابي است.
فضاسازي و جهت دهي به مخاطبين درجهت ايجاد انتظار و مطالبه با هدفي خاص نيز از طريق تاكتيك القاء صورت مي گيرد. يكي از اهدافي كه احزاب، گروهها و شخصيتهاي طرفدار يك كانديدا در صدد محقق شدن آن بودند. تبليغ جو پيروزي و القاء پيروزي حتمي يك كانديد بود كه در قبل و روز انتخابات با استفاده ازاين تاكتيك صورت پذيرفت.
«دكتر مؤمني (عضو ستاد موسوي): مهندس قطعا 30 ميليون رأي دارد.»
«ترديد ندارم كه اصلاح طلبان پيروز انتخابات خواهندشد.» (الويري، اعتمادملي، ش929، 5/3/88)
القاء فضاي نظامي، اطلاعاتي و امنيتي توسط برخي كانديداها و احزاب و گروههاي وابسته و طرفدار، در جهت ايجاد فضاي استرس زا و ترس آور، از ديگر اهداف عمليات رواني مخالفان بود، كه در قالب الفاظ، كلمات و تعابير مستقيم و غيرمستقيم به مخاطب منتقل مي شد.
«آزادي بيان، قلم و انديشه حق نسل سومي ها است و همچنين برداشتن فضاي امنيتي حق اين نسل است» (موسوي مردم سالاري، ش2087، 12/3/.88 ص3)
از قبل، فرايندي براي انتشار نظرسنجي ها و نتيجه از پيش اعلام شده انتخابات طراحي شده بود و براساس اين برنامه بود كه موسوي حدود ساعت 23 روز 22خرداد و پيش از اتمام رأي گيري در يك مصاحبه مطبوعاتي اعلام كرد درمرحله اول پيروز مي شود و هر نتيجه اي غير از اين نادرست است و نشان مي دهد كه در انتخابات تقلب شده است!
فضاسازي ها در باور عمومي براي القاء تقلب در انتخابات به صورت گسترده پيگيري مي شد و مدام تكرار مي شد كه نظرسنجي ها نشان مي دهد موسوي پيروز انتخابات است و نوعا نهادهايي به عنوان مرجع نظرسنجي مطرح مي شدند كه مورد اعتماد هستند تا كسي خواستارارائه سند در اين زمينه نشود. (سيداميرحسين مهدوي عضو شوراي مركزي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي، ايسنا، 2/3/88)
همچنين سايت «گذار»، «ارگان اينترنتي»، «خانه آزادي» مقاله «دانيل كالينگرت» عضو رسمي سازمان جاسوسي آمريكا (CLA)كه در حال حاضر به عنوان معاون مديريت برنامه هاي «خانه آزادي» فعاليت مي كند را با عنوان «انتخابات مهندسي شده و راههاي مقابله با آن» منتشر كرد و در آن توصيه هاي سازمان متبوع خود را براي زيرسؤال بردن سلامت انتخابات درايران مطرح نمود.
«تخلفاتي كه در دهمين انتخابات رياست جمهوري صورت گرفته است بسيار جدي است و رنجش عميق شما كاملا به حق است.» (موسوي، 24 خرداد 1388سايت كلمه)
«اينجانب امروز طي نامه اي تقاضاي خود را مبني بر ابطال نتايج انتخابات اخير به شوراي نگهبان ارائه كردم. (موسوي، 25خرداد1388 (سايت كلمه)
«همانطور كه در نامه حضرت حجت الاسلام والمسلمين جناب آقاي كروبي (دامت افاضاته و بركاته) و يا در بيانيه دوست مكرم، مؤمن و يار باوفاي امام امت (سلام الله عليه) جناب آقاي مهندس موسوي (دام عزه و توفيقه) آمده است؛ از نظر سياسي و قانوني مشروعيت دولت را مورد سؤال قرار داده و آنرا نفي مي نمايند كه نشانگر عدم اقناع آنان و توده زيادي از مردم از شبهات پيش آمده در انتخابات است كه خود بواسطه كاهش پشتوانه و حمايت هاي مردمي، مي تواند موجب ناكارآمدي دولت گردد و ممكن است ادامه اش موجب مشكلات حقوقي و مدني شود» (بيانيه صانعي، 12/4/1388، خبر)
15-اقناع
به معناي قانع ساختن، خشنود گردانيدن و راضي كردن است. واژه اقناع در شكل مناسب به معني دخل و تصرف در نمادها است كه براي ايجاد عمل از سوي ديگران طراحي شده است و در واقع توسل به كلام و احساس به خاطر رسيدن به نوعي رضايت رواني در مخاطب صورت مي گيرد.
بطور خلاصه و مختصر مي توان گفت كه روش اقناع روش پاسخگويي به سؤالات مخاطب است.
با توجه به انتظارات ايجاد شده در مخاطب مبني بر پيروزي حتمي و به دنبال عدم پيروزي در انتخابات، به مخاطب قول داده شد كه حداقل ابطال انتخابات را به دست خواهيم آورد، اما وقتي اين هم نشد حال بايد براي حفظ مخاطب بايد او را اقناع كرد. صدور بيانيه ها و لفاظي در آن در اين راستاست.
«اينجانب اعتراف مي كنم كه در اين امر پيروز آنان بودم. و نسلي كه به دوري از مباني ديني متهم مي شد در شعارهاي خود به تكبير رسيد و به «نصر من الله و فتح قريب» و «ياحسين» و نام خميني تكيه كرد تا ثابت كند اين شجره طيبه هرگاه كه به بار مي نشيند ميوه هايش شبيه به هم است. اين شعارها را كسي جز آموزگار فطرت به آنان نياموخته بود. چقدر بي انصافند كساني كه منافع كوچكشان آنها را وا مي دارد تا اين معجزه انقلاب اسلامي را ساخته و پرداخته بيگانگان و «انقلاب مخملين» بنامند.» (بيانيه شماره 5 ميرحسين موسوي 30 خرداد 1388)
16- تحريك و تشجيع
در اين روش با شيوه تحريك، چهره بي رحم و ضدانساني (واقعي يا ساختگي) از دشمن به نمايش مي گذارند و با ترسيم چهره اي از قربانيان اين بي رحمي ها، سعي مي كنند بر روي حالات و رفتار مخاطبان تاثير بگذارند و حس دفاع از دين، نژاد، وطن، افراد و يا قوميت، حس تنفر از مخالفين و... روحيه تلاش بي وقفه به سوي هدف را در مخاطبان پرورش مي دهند. در اين خصوص، موسوي با ايراد سخناني خلاف واقع عليه نظام و ايراد اتهامات متعدد در بيانيه هاي خويش مانند «طرح بازي بزرگ توسط مقامات»، «حاكميت دروغ و استبداد»، «روند پرمخاطره»، «تخلفات و كارشكني هاي متعدد و نارسايي هاي گسترده»، «تزلزل اركان نظام»، وجود «توجيه گران دروغگو» در نيروهاي مؤثر نظام، «برخوردهاي غيرقانوني و خشونت بار با منتقدان» منجر به مصدوميت و شهادت هموطنان، «اقدامات وحشيانه در كشتار مردم»، «برخوردهاي سبعانه» و «حمله به بانك ها و ادارات و اموال مردم توسط اصحاب»، «تقلب و دروغ براي تكميل طرح خود» خوراك مورد نياز رسانه هاي بيگانه را فراهم آورده و در اين راستا خوراك عمليات رواني دشمن را مهيا و به تحريك احساسات مخاطبين و افكار عمومي پرداختند.
در اين راستا، شبكه «بي بي سي» با سوءاستفاده از قتل مشكوك خانم ندا آقاسلطان سعي كرد از اين هموطن مقتول اسطوره اي براي نشان دادن خشونت نظام بهره برداري كند.
سوژه قتل طوري انتخاب شده كه تا حداكثر ممكن، افكار عمومي بسياري را تحت تأثير قرار دهد. خانم، جوان، خوش رو و دانشجو. فيلم و خبر كشته شدن اين مرحومه با آب و تاب از نحوه كشته شدن و حتي اطلاعاتي انحرافي و بدون سند از قاتلان فرضي بلافاصله در اينترنت پخش شده و هواداران مجاهدين خلق (منافقين) در اروپا و آمريكا بلافاصله با چاپ عكس هاي بزرگي از اين مرحومه، تظاهرات راه انداخته اند و نيروهاي امنيتي كشورمان را خشن و خونخوار معرفي مي كنند.
17- اقدامات تروريستي
ترور، انفجار و اقدامات مخرب همچون آتش زدن اموال و امثال آن از جمله اقداماتي است كه دشمنان براي تاثيرگذاري بر اراده ملت ها از آن بهره مي برند. اين اقدامات به منظور عقب نشيني مخاطبين همراه، ايجاد ترس در آن بمنظور سست كردن اراده و تضعيف روحيه و قدرت نمايي دشمن انجام مي پذيرد. البته اين اقدامات در هر جامعه اي متناسب با فرهنگ آن جامعه و مردم متفاوت بوده و عكس العمل ها هم فرق مي كند از آن جمله مي توان به روحيه ايثارگري و شجاعانه مردم هميشه در صحنه ايران كه در مقابل چنين اقداماتي عكس العمل هاي مشخص دارند اشاره مي شود. در همين خصوص ايادي نظام سلطه از قبل انتخابات اين روش و تاكتيك را برگزيد. به موارد زير توجه كنيد؛
«بمب گذاري و انفجار در مسجد امام علي(ع) در زاهدان»، «بمب گذاري در هواپيماي مسير اهواز- تهران»، «به آتش كشيدن مسجد لولاگر واقع در تقاطع خيابان آذربايجان و خيابان نواب توسط اغتشاشگران» و «حمله به پايگاه بسيج در شامگاه 25 خرداد كه منجر به قتل تعدادي از هموطنان شد.»
18- ارعاب و تهديد
از جمله شيوه هاي موثر رعب و وحشت در صفوف مخاطبان و مردم مي باشد، استفاده از حربه تهديد و ايجاد رعب و وحشت ميان نيروي درگير به منظور تضعيف روحيه دشمن و سست ساختن اراده آنان است. در اين روش متخصصان جنگ رواني مي كوشند آينده اي مبهم و تاريك توام با سختي و مشكلات فراوان براي مخاطبين و كسانيكه تلاش دارند با مخالفينش همكاري كرده و يا او را مورد پشتيباني و حمايت قرار دهند، ترسيم نمايند. از برخي اقدامات و مطالب عنوان شده چنين هدفي برداشت مي شود.
«البته در موقع مناسب انحرافات و حق كشي هاي ناگفته انتخابات و اعمال دولت نهم در اختيار مردم و تاريخ قرار خواهد گرفت»، «بي شك بخشي از مردم و احزاب و جريانها اين وضع را بيش از اين برنمي تابند و آتش فشانهايي كه از درون سينه هاي سوزان تغذيه مي شوند، در جامعه شكل خواهد گرفت كه نمونه هاي آن را در اجتماعات انتخاباتي در ميدانها، خيابانها و دانشگاه ها مشاهده مي كنيم»، «از جناب عالي با توجه به مقام و مسئوليت و شخصيتتان انتظار است براي حل اين مشكل و براي رفع فتنه هاي خطرناك و خاموش كردن آتشي كه هم اكنون دودش در فضا قابل مشاهده است، هرگونه كه صلاح مي دانيد اقدام مؤثري بنماييد و مانع شعله ورتر شدن اين آتش در جريان انتخابات و پس از آن شويد.» (بخش هايي از نامه سرگشاده هاشمي رفسنجاني به مقام معظم رهبري)
در عمليات و جنگ رواني شيوه هاي ديگري نيز غير از موارد ياد شده وجود دارد كه برخي از آنها نيز در ايام اخير استفاده شد اما به دليل طولاني شدن اين مكتوب، فقط به ذكر عناوين، تاكتيك ها و روش ها اكتفا مي شود. در شماره هاي آتي ابزار عمليات رواني مورد بررسي قرار مي گيرد.

ادامه دارد...