ایرن‏آن

مؤسسه آمريكايي نظرسنجي پيپا (PIPA) با همكاري دانشگاه مريلند آمريكا به روش تلفني و با استفاده از پرسشگران ايراني اين نظرسنجي را انجام داده است. جامعه آماري متشكل از تمامي استان‌هاي كشور بوده و جمعيت شهري و روستايي را دربر گرفته است.
حجم نمونه اين نظرسنجي متشكل از 1003 نفر بزرگسال با تركيب جنسيتي 51 درصد زن و 49 درصد مرد بوده‌ است. نظرسنجي مذكور در تاريخ 27 آگوست تا 10 سپتامبر 2009 (5 تا 19 شهريور 1388) صورت گرفته و نتايج آن در تاريخ 20 سپتامبر 2009 (29 شهريور 1388) انتشار يافته است.
شايان ذكر است ترجمه و اعلام نتايج اين نظرسنجي به معني تأييد همه يافته‌ها از سوي اين مركز تحقيقاتي نيست.

- در خصوص انتخابات اخير رياست جمهوري از پاسخگويان سوالات زير پرسيده شده است:

الف) آيا شما در انتخابات اخير رياست جمهوري شركت داشتيد؟
87 درصد پاسخگويان به اين سوال پاسخ بلي و 12درصد پاسخ خير داده‌اند. 1 درصد نيز از پاسخ به اين سوال امتناع كرده‌اند.

ب) شما در انتخابات به چه كسي راي داديد؟
55 درصد به احمدي‌نژاد،14 درصد به ميرحسين موسوي، 3 درصد به محسن رضايي و 1 درصد به مهدي كروبي راي داده‌اند. 24 درصد از پاسخ به اين سوال امتناع نموده‌اند و 3 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند.

ج) به نظر شما اين انتخابات تا چه ميزان آزاد و عادلانه بود؟
از نظر 66 درصد از پاسخگويان دهمين دوره انتخابات رياست جمهوري كاملا آزاد و عادلانه و‌ از نظر 17 درصد تا حدي آزاد و عادلانه بوده و از نظر 5 درصد چندان آزاد و عادلانه نبوده است. 5 درصد نيز بر اين عقيده‌اند كه انتخابات اصلا آزاد و عادلانه نبوده است. 5 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 2 درصد نيز از پاسخگويي امتناع كرده‌اند.

د) تا چه ميزان به نتايج اعلام شده اين انتخابات اعتماد داريد؟
62 درصد از پاسخگويان به نتايج اعلام شده در حد «زياد» و 21 درصد «تا حدي» اعتماد دارند، 6 درصد گفته‌اند به نتايج اعلام شده چندان اعتمادي ندارند و 7 درصد نيز اصلا به اين نتايج اعتماد ندارند. 2 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 2 درصد نيز از پاسخگويي امتناع كرده‌اند.

ب) نقاط ضعف
ه) اگر همين فردا انتخابات مجددا برگزار شود شما به چه كسي راي خواهيد داد؟
49 درصد به احمدي‌نژاد ،8 درصد به ميرحسين موسوي، 2 درصد به محسن رضايي و 1 درصد به كروبي راي خواهند داد.13 درصد گفته‌اند در انتخابات شركت نخواهم كرد. 19 درصد از پاسخگويي امتناع كرده‌اند و 8 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند.

و) با توجه به مسائل پيش آمده قبل، حين و پس از انتخابات آيا به نظر شما آقاي احمدي‌نژاد رئيس جمهور مشروع ايران است يا خير؟
81 درصد از پاسخگويان آقاي احمدي‌نژاد را رئيس جمهور مشروع ايران دانسته‌اند و 10 درصد با اين موضوع مخالفت كرده‌اند، 4 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 5 درصد نيز از پاسخگويي امتناع كرده‌اند.

ز) شما فكر مي‌كنيد آقاي احمدي‌نژاد به هنگام صحبت با مردم تا چه حد صادق است؟
48 درصد از پاسخگويان احمدي‌نژاد را «بسيار صادق» و 33 درصد وي را «تا حدي صادق» مي‌دانند، 6 درصد احمدي‌نژاد را چندان صادق نمي‌دانند و 5 درصد نيز وي را اصلا صادق نمي‌دانند. 5 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 3 درصد نيز از پاسخگويي امتناع كرده‌اند.

ج) به نظر شما آيا مقام رهبري پس از برگزاري انتخابات بايد از آقاي احمدي‌نژاد حمايت مي‌كرد يا خير؟
76 درصد بر اين عقيده‌اند كه بايد از ايشان حمايت مي‌كرد و 13 درصد معتقدند نبايد از ايشان حمايت مي‌كرد. 6درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 5 درصد نيز از پاسخگويي امتناع كرده‌اند.

ط) تا چه حد به عملكرد دولت در انجام اقدامات صحيح اعتماد داريد؟
54 درصد از پاسخگويان «اكثر اوقات» 31 درصد «بعضي اوقات» و 9 درصد به ندرت به عملكرد دولت اعتماد دارند. 2 درصد نيز گفته‌اند اصلا به عملكرد دولت اعتماد ندارند. 2 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 1 درصد از پاسخگويي امتناع كرده‌اند.
مقايسه نتايج سوال مذكور در اين نظرسنجي با نظرسنجي سال گذشته حاكي از افزايش اعتماد به عملكرد دولت نسبت به سال گذشته است.

ي) در مجموع رضايت شما از نظام حكومتي ايران به چه ميزان است؟
41 درصد از پاسخگويان اظهار داشته‌اند از نظام حكومتي ايران «بسيار راضي» ،‌46 درصد تا حدي راضي و 7 درصد تا حدي ناراضي بوده و 3 درصد نيز كاملا ناراضي هستند. 2 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 1 درصد از پاسخگويي امتناع كرده‌اند.

- از پاسخگويان پرسيده شده است: به نظر شما روش گزينش مقام رهبري با اصول دموكراسي انطباق دارد يا خير؟
55درصد از پاسخگويان روش گزينش مقام رهبري را با اصول دموكراسي سازگار و 14 درصد با اصول دموكراسي ناسازگار دانسته‌اند. 5 درصد در پاسخ گفته‌اند بستگي دارد. 19 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 7 درصد از پاسخگويي امتناع كرده‌اند.

-از پاسخگويان پرسيده شده است: آيا فكر مي‌كنيد حمايت از يك داوطلب در انتخابات توسط اعضاي شوراي نگهبان مناسب است يا فكر مي‌كنيد كه آنها هميشه بايد بي‌طرف باشند؟
75 درصد از پاسخگويان بر اين عقيده‌اند كه شوراي نگهبان بايد هميشه بي‌طرف بماند، 16 درصد گفته‌اند مناسب است كه در انتخابات از كانديدايي خاص حمايت كند و 2 درصد اظهار داشته‌اند بستگي دارد. 5 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 2 درصد نيز از پاسخگويي امتناع كرده‌اند.

- از پاسخگويان پرسيده شده است: نظر شما درباره قدرت مقام رهبري در قانون اساسي چيست؟
61 درصد از پاسخگويان معتقدند قانون اساسي به مقام معظم رهبري به اندازه لازم قدرت داده است،‌17 درصد بر اين باورند كه قدرتي بيش از حد لازم داده است و 6 درصد بر اين عقيده‌اند كه قدرتي كمتر از حد لازم داده است. 12 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 4 درصد از پاسخگويي امتناع كرده‌اند.

* مقايسه وضعيت فعلي با چهار سال گذشته
الف) وضعيت اقتصادي خود پاسخگويان
42 درصد از پاسخگويان معتقدند كه وضعيت اقتصادي آنها نسبت به چهار سال پيش تغيير نكرده است. از نظر 31 درصد وضعيت اقتصادي آنها بدتر و از نظر 27 درصد وضعيت اقتصادي آنها بهتر شده است.

ب) وضعيت اقتصادي كشور
45 درصد از پاسخگويان بيان داشته‌اند كه وضعيت اقتصادي كشور بدتر شده است. از نظر 29 درصد وضعيت اقتصادي كشور بهتر و از نظر 14 درصد تغييري نكرده است. 10 درصد نيز گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 2 درصد از پاسخ به اين سؤال امتناع نموده‌اند.

ج) ميزان عدالت اقتصادي در سراسر كشور
35 درصد از پاسخگويان معتقدند وضعيت عدالت اقتصادي بدتر شده است. از نظر 30 درصد وضعيت عدالت اقتصادي در كشور بهتر شده و از نظر 18 درصد تغييري نكرده است. 14 درصد نيز گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 13 درصد از پاسخ دادن امتناع كرده‌اند.

د) توانايي ايران در برابر فشارهاي خارجي
به اعتقاد 57 درصد از پاسخگويان توانايي ايران در برابر فشارهاي خارجي رشد يافته است. از نظر 14 درصد توانايي ايران در برابر فشارهاي خارجي كاهش يافته است و از نظر 13 درصد تغييري نكرده است. 14 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 2 درصد از پاسخ دادن به سؤال امتناع كرده‌اند.

هـ) ميزان آزادي‌هاي شهروندان در جامعه ايران
48 درصد از پاسخگويان بر اين عقيده‌اند كه ميزان آزادي‌هاي شهروندان در جامعه ايراني افزايش يافته است، از نظر 33 درصد ميزان آزادي‌هاي شهروندان كاهش يافته و از نظر 22 درصد تغييري نكرده است. 6 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 1درصد از پاسخ به سؤال امتناع كرده‌اند.

و) روابط ايران با كشورهاي غربي
33 درصد از پاسخگويان معتقدند كه روابط ايران با كشورهاي غربي بهتر شده است. از نظر 30 درصد روابط ايران با كشورهاي غربي بدتر شده و از نظر 16 درصد تغييري نكرده است. 18 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 3 درصد از پاسخ به سؤال امتناع كرده‌اند.

* از پاسخگويان پرسيده شده است: ميزان اعتماد شما نسبت به هر يك از نهادهاي كشور تا چه حدي است؟

الف) مجلس
40 درصد پاسخگويان در حد «زياد» به مجلس شوراي اسلامي اعتماد دارند، 39 درصد پاسخگويان تا حدي به مجلس اعتماد داشته و 7 درصد گفته‌اند چندان اعتمادي ندارند. 8 درصد نيز اصلاً به مجلس شوراي اسلامي اعتماد نداشته‌اند. 4 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 2 درصد نيز از پاسخ به سؤال امتناع كرده‌اند.

ب) وزارت كشور
38 درصد از پاسخگويان در حد زياد به وزارت كشور اعتماد دارند، 34 درصد پاسخگويان تا حدي به وزارت كشور اعتماد داشته، 6 درصد گفته‌اند چندان اعتمادي نداشته و 6 درصد نيز اصلاً به وزارت كشور اعتماد ندارند. 13 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 3 درصد نيز از پاسخ به سؤال امتناع كرده‌اند.

ج) رئيس جمهور
64 درصد پاسخگويان در حد زياد به رئيس جمهور اعتماد دارند. 21 درصد تا حدي اعتماد دارند، 5 درصد چندان اعتماد ندارد و 6 درصد نيز به رئيس جمهور اصلاً اعتماد ندارند. 2 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 2 درصد نيز از پاسخ به سؤال امتناع كرده‌اند.

د) قوه قضاييه
43 درصد از پاسخگويان در حد زياد به قوه قضاييه اعتماد دارند. 30 درصد تا حدي اعتماد دارند، 7 درصد چندان اعتماد ندارند و 7 درصد نيز به قوه قضاييه اصلاً اعتماد ندارند. 11 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 2 درصد نيز از پاسخ به سؤال امتناع كرده‌اند.

هـ) شوراي نگهبان
42 درصد از پاسخگويان در حد زياد به شوراي نگهبان اعتماد دارند. 29 درصد تا حدي اعتماد دارند، 6 درصد از پاسخگويان چندان اعتماد ندارند و 6 درصد نيز به شوراي نگهبان اصلاً اعتماد ندارند. 15 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 2 درصد نيز از پاسخ به سؤال امتناع كرده‌اند.

و) نيروي انتظامي
52 درصد از پاسخگويان در حد زياد به نيروي انتظامي اعتماد دارند. 31 درصد تا حدي اعتماد دارند، 6 درصد چندان اعتماد ندارند و 7 درصد نيز به نيروي انتظامي اصلاً اعتماد ندارند. 3 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 1 درصد نيز از پاسخ به سؤال امتناع كرده‌اند.

- آيا آژانس براي ايجاد شفافيت كار مي‌كند؟

*از پاسخگويان پرسيده شده است، به نظر شما در زماني كه نگراني‌هايي در خصوص عادلانه بودن برگزاري انتخابات در كشورها وجود دارد، ناظران بين‌المللي سازمان ملل براي اعمال كنترل بر روند انتخابات بايد اجازه حضور داشته باشند يا خير؟
55 درصد از پاسخگويان مخالف حضور ناظران بين‌المللي و 37 درصد موافق حضور آنان بوده‌اند. 6 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند، 2 درصد نيز از پاسخ امتناع كرده‌اند.

* از پاسخگويان پرسيده شده است: تا چه اندازه از روش‌ها و فرايندهاي انتخاب مقامات كشور احساس رضايتمندي مي‌كنيد؟
40 درصد از پاسخگويان از روش‌ها و فرايندهاي انتخاب مقامات كشور «بسيار راضي» بوده‌اند» 41 درصد از اين روش‌ها تا حدي رضايت داشته و 10 درصد چندان رضايتي از آن ندارند. 6 درصد نيز اصلاً از روش‌ها و فرايندهاي انتخاب مقامات راضي نبوده‌اند. 2 درصد گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند و 1 درصد از پاسخگويان از پاسخ به اين سؤال امتناع كرده‌اند.
در مورد اين سؤال مقايسه نتايج نظرسنجي جديد با نظرسنجي فوريه 2008 همين مؤسسه نشان مي‌دهد درصد افرادي كه از روند انتخاب مقامات كشور بسيار رضايت دارند افزايش چشمگيري داشته است. همچنين در نظرسنجي جديد درصد افرادي كه چندان رضايت ندارند تقريبا به نصف نتايج نظرسنجي پيشين كاهش يافته است.

نتايج اين نظرسنجي حاوي نكات زير است:
- پاسخگويان وضعيت اقتصادي خود، كشور و ميزان عدالت اقتصادي را در مقايسه با 4 سال پيش بدتر ارزيابي كرده‌اند كه اين امر در مورد بدتر شدن وضعيت اقتصادي كشور و عدالت اقتصادي چشمگيرتر است.
- در ميان اشخاص و نهادهايي كه بالاترين ميزان اعتماد پاسخگويان را كسب كرده‌اند شخص رئيس جمهور با (64 درصد) و سپس نيروي انتظامي با ( 52درصد)‌ بالاترين ميزان اعتماد را به خود اختصاص داده‌اند.
- روحيه عدم اجازه دخالت بيگانگان در امور كشور در ميان ايرانيان همچنان بالاست كه اين امر به ويژه در مورد مخالفت با حضور ناظران بين‌المللي براي نظارت بر انتخابات كشور هويداست.
- نتايج ميزان رضايتمندي پاسخگويان از روند انتخابات كشور (81 درصد) كه خود شاخص مهمي براي ميزان مشروعيت يك نظام سياسي به شمار مي‌آيد نشان از مشروعيت بالاي جمهوري اسلامي است كه نسبت به نظرسنجي پيش‌تر همين موسسه در اين مورد افزايش چشمگيري (19 درصد) داشته است.
- بر حسب اين نظرسنجي ميزان مشاركت در انتخابات رياست جمهوري 87 درصد است كه با ميزان مشاركت واقعي مردم در اين انتخابات (84.40 درصد) تا حدود زيادي منطبق بوده و حتي افزون بر آن است كه اين امر نشان‌دهنده عدم وقوع تخلف يا به ادعاي مخالفان تقلب است.
- نتايج اين نظرسنجي در خصوص راي پاسخگويان به داوطلبان رياست جمهوري حاكي از راي قاطع آقاي احمدي‌نژاد و پيروزي ايشان در مرحله اول است. شايان ذكر است به علت اين كه در اين نظرسنجي 27 درصد پاسخگويان از پاسخ امتناع كرده يا گزينه «نمي‌دانم» را برگزيده‌اند راي ايشان بر مبناي اين نظرسنجي (55 درصد) كمتر از ميزان واقعي (62.64 درصد) است.
- نتايج مربوط به سوالات «ميزان آزاد و عادلانه بودن انتخابات» (66درصد)، «ميزان اعتماد به نتايج اعلام شده انتخابات» (62 درصد)‌ و مشروعيت آقاي احمدي‌نژاد به عنوان رئيس جمهور نشان دهنده مشروعيت اين انتخابات و شخص ايشان (81 درصد) عليرغم مخالفت‌ها و جوسازي‌هاي داخلي و خارجي بوده است.
- اگر چه نتايج سوال مربوط به راي پاسخگويان در صورت برگزاري مجدد انتخابات نشان دهنده كاهش چند درصدي راي رئيس جمهور است اما در مقايسه با آن، راي رقبا كه فضاي جامعه را با اقدامات خود ملتهب كردند به شدت كاهش يافته است و نكته مهمتر افزايش ميزان عدم شركت در انتخابات است كه از خواست مردم براي وجود آرامش در جامعه و نارضايتي آنان از بر هم خوردن امنيت جامعه حكايت دارد.
- نتايج مربوط به «صداقت رئيس جمهور در سخن با مردم» (48 درصد)‌نشان دهنده رد ادعا و اتهامات مخالفان ايشان در مورد عدم صداقت ايشان است.
- نظر پاسخگويان درباره ضرورت حمايت رهبري از آقاي احمدي‌نژاد (76 درصد) نشان‌دهنده درستي اقدام رهبري و رد ادعاي مخالفان است.
- ميزان اعتماد پاسخگويان به اقدامات دولت (54 درصد اكثر اوقات و 31 درصد بعضي اوقات) نشان دهنده اعتماد بالاي مردم به اقدامات دولت است كه در قياس به نتايج سال 2008 افزايش نيز يافته است.
- ميزان رضايت پاسخگويان از نظام حكومتي ايران (41 درصد بسيار راضي و 46 درصد تا حدي راضي) نشان دهنده مشروعيت و رضايت بسيار بالاي نظام در نزد مردم است.
- در خصوص روش گزينش مقام معظم رهبري و انطباق آن با اصول دموكراسي، نتايج حاكي از اعتماد پاسخگويان (55 درصد) به انطباق روش گزينش با اصول دموكراسي است كه نشان‌دهنده مقبوليت بالاي اين روش و رد ادعاي مخالفان و معاندان و ايجاد شبهات در اين زمينه است. همچنين در مورد قدرت مقام معظم رهبري در قانون اساسي نيز نتايج دلالت بر تاييد كامل اين ميزان اختيارات از سوي پاسخگويان (61 درصد) دارد.
- ضرورت بي‌طرفي از سوي اعضاي شوراي نگهبان در مورد داوطلبان انتخابات مورد تاكيد پاسخگويان (75 درصد) قرار گرفته است.

گزارش خبرگزاري فارس