ایرن‏آن

نشست نقد و بررسي مجموعه تلويزيوني «چارديواري» با حضور سيروس مقدم، امير جعفري، مريم اميرجلالي، محسن تنابنده و آريا عظيمي‌نژاد در دفتر تهيه كننده سريال (الهام غفوري) برگزار شد.
بنابراين گزارش، آريا عظيمي نژاد سازنده موسيقي سريال «چارديواري» در اين نشست گفت: در حقيقت ساخت موسيقي «چارديواري» كار خيلي سختي بود. اولين كار طنز من، «خانه ما» بود كه چند سال قبل از اين روي آنتن رفت و بعد از آن، ديگر كاري انجام ندادم و به سمتش نرفتم چون خودم هم گرايشي به اين حال و هوا ندارم و گرايشم به سمت موسيقي جدي بيشتر است.

* يك شب قبل از خواب به سرنا و دهل رسيدم
وي افزود: وقتي آقاي مقدم توضيحات را درباره كار گفتند، گفتم كه حرف شما درست ولي ما بايد چكار كنيم؟ به نظر من فكر كردن درباره يك كار تا انجام دادن آن خيلي سخت‌تر است و بعد از فكرهاي زياد، يك شب قبل از خواب به سرنا و دهل رسيدم و آن را بسط و گسترش داديم تا جايي كه سازهاي بادي ساير مناطق هم به وسط آمدند و البته آقاي مقدم، فرد خوش شانسي هستند و همه چيز جلوي پاي ما گذاشته شد.
وي ادامه داد: كار به شدت در ابهام بود ولي از جاهاي مختلف به افراد رسيديم. ضمن اينكه من اعتقادي به تفكيك ناحيه‌ها در موسيقي ندارم و فكر مي‌كنم عقبه‌اي كه موسيقي ما دارد متعلق به همه ماست و ممكن است فقط در جزئيات متفاوت باشد. برخي مي‌گفتند كه چرا در چنين فضاي شهري و اتفاق مدرني اين صداها شنيده مي‌شود، در صورتي كه ساختار زندگي ما بر اساس پيشينه و عقبه ما شكل گرفته است.
عظيمي‌نژاد تصريح كرد: در قسمت‌هاي اول من مي‌ترسيدم كه اصلا اين موسيقي به درد اين كار نخورد و شروع كرديم به تست كردن. اولين سكانس هم سكانس طلاق در دفترخانه بود. چند سكانس كليدي را تست زديم و متوجه شديم خوب است. با اينكه روزهاي اول خيلي‌ها انتقاد كردند. چند روز پيش آقاي كاكايي به من زنگ زد و گفت تا دو روز اول اظهارنظرها عجيب و غريب بود ولي از آن به بعد همه نظرها عوض شد. شايد به خاطر اينكه براي اولين بار، آدم در مقابل كار جديد گارد مي‌گيرد، چون نمي‌داند كار چيست و ربطش را پيدا نمي‌كند. اما در ادامه، با كار مأنوس مي‌شوي و به هر روي اين تجربه بسيار خوبي براي من بود.

* بايد نقاط وصل زنجيرهاي موسيقي اين سرزمين را پيدا كرد
وي درباره اين كه چطور پيوند ميان موسيقي نواحي مختلف ايران را ايجاد كرده، تصريح كرد: در كل موسيقي يك سرزمين، نقاط مشترك موجود است و بايد نقاط وصل اين زنجيرها را پيدا كرد. بيشتر متخصصان اين كار، بر اين عقيده بودند كه چطور اين موسيقي در سريال به كار گرفته شده، چون مي توان آن را به طور مجزا و قطعه اي استفاده كرد و مثلا تيتراژ باشد. چون اين سازها با شما خود را آداپته نمي‌كنند و شما بايد خود را با آنها وفق دهيد. فرم كار هم به گونه اي بود كه اجازه مي داد اين هم سويي و همراهي صورت بگيرد.
اين آهنگساز همچنين پيرامون اينكه چطور افت خيز موسيقي را با افت و خيز داستان يكي و هماهنگ كرديد؟، پاسخ داد: موسيقي ايراني تصويري نيست ولي مي‌توان از اين طريق هم از آن استفاده كرد و شايد يك وجه پنهان است كه به خاطر يكسري از تعصبات روي آن كار نمي‌شود. مثل رديف هاي ايراني است كه هركار بكنيد، رديف‌ها را تحريف مي‌كنيد، در صورتي كه آنها هيچ وقت دست نمي‌خورند و فقط شاخه‌ها و وجه‌هاي مختلف از آنها بيرون مي‌آيد.

*از اين كه كار موفق نشود، خيلي مي‌ترسيدم
وي با بيان اين كه از اين كه كار موفق نشود، خيلي مي‌ترسيدم و دلهره داشتم، تصريح كرد: هيچ وقت به حس شنونده در كارم فكر نمي‌كنم و هميشه اول از همه به خودم فكر مي‌كنم كه آيا به دل خود من مي‌نشيند؟ فضاي چارديواري مشكوك بود. يعني فضايي داشت كه مدام مي‌گفتم نكند من در حال اشتباه كردن هستم و مخصوصا در مورد تيتراژ آخر. يك جايي تمام تيتراژ ساخته و آماده شده بود ولي من به آقاي مقدم گفتم اگر امكان دارد آن را پخش نكنيد تا من يك كار ديگر بسازم. براي اينكه اولا خيلي شاد بود و شايد نوع عاميانه كلام نيز مرا اذيت مي‌كرد. فكر مي‌كردم شايد به كارم لطمه بزند اما با صحبت‌ها و مشورت‌ها متوجه شدم كه كسر ميزان شش هشتم، جزء ميزان‌هاي متداول و معروف موسيقي ايران است. ولي از اين كسر ميزان استفاده نشد و به خاطر نگاه ابزاري به اين نوع وزن يا شرايط جامعه، به نظرمن اساتيد موسيقي نسبت به اين مسأله كم لطفي كرده‌اند و به همين دليل، ما از آن استفاده كرديم.
وي گفت: در حال حاضر برخي از آهنگسازان مطرح ما در كار خود از موسيقي تركيه، موسيقي عربي و ... استفاده مي كنند. چرا از ملودي‌هاي خودمان استفاده نكنيم؟ همين دليل باعث شد تا سينه خودم را سپر كنم و از اين كار به شدت دفاع كنم.

گزارش خبرنگار راديو و تلويزيون فارس